چرا نام امام زمان (عج) در قرآن نیامده است تا هیچ ابهامی در وجودش باقی نماند؟
پاسخ: قرآن کریم برای معرفی شخصیتهای الهی از سه راه وارد میشود و در هر موردی طبق مصالحی از شیوه خاصی پیروی میکند. گاهی معرفی با اسم، گاهی معرفی با عدد و گاهی نیز معرفی با صفت. اگر نام حضرت مهدی علیهالسلام در قرآن نیست، ولی صفات و خصوصیات حکومت او در قرآن وارد شده است.
اصولاً قرآن در معرفی افراد، مصالح عالی را در نظر میگیرد. گاهی مصالح ایجاب میکند تنها به صفات افراد بپردازد، چنانکه درباره حضرت مهدی علیهالسلام جریان از این قرار است که:
اولاً: تشکیل چنین حکومتی، در مواردی صریحاً و در موارد دیگر بهطور اشاره در قرآن وارد شده است. آیاتی که در سوره «توبه» و «صف» از انتشار و گسترش اسلام در سطح جهانی نوید میدهد، مانند: «لِیظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کلِّهِ*» یعنی تا آن را بر همه ادیان پیروز سازد، اشاره به تشکیل این حکومت است؛ زیرا مفسّران گویند: مضمون این آیه را که پیشگویی از گسترش فراگیر و همهجانبه اسلام در سطح جهان است، هنوز تحقق نپذیرفته است.
از این گذشته، در آیه ۱۰۶ سوره انبیاء میفرماید: «ما پس از ذکر، در زبور نوشتیم که بندگان شایسته من، وارث زمین خواهند بود». آیه شریفه نوید میدهد که صالحان، وارثان زمین خواهند بود و حکومت جهان را به دست خواهند گرفت؛ و به اتّفاق تاریخ بشر، هنوز این وعده الهی تحقّق نپذیرفته است.
ثانیاً: اگر نام اصلی امام زمان علیهالسلام را نبرده، به خاطر مصلحتی است که برای اهل فضل و درک مخفی نمیباشد، زیرا به همان علّت که نام امام علی علیهالسلام را نبرده، نام آن حضرت را نیز ذکر ننموده است. اگر نام این پیشوایان گرامی را میبرد، کینههای دیرینه «بدر و احد و حنین» بار دیگر زنده میشد و لذا مطلب را به صورت کلّی مطرح کرده و فرموده است: «بندگان شایسته من، وارث زمین خواهند بود». نام بردن از گذشتگان، مانند لقمان و ذی القرنین، قابل قیاس با افراد آینده نیست، درباره گذشتگان، حسدها و کینهها تحریک نمیگردد و افراد سودجو و شهرتطلب نمیتوانند از آن سوءاستفاده کنند، ولی بردن نام آیندگان این محظور را دارد.
آیا شما فکر میکنید که تنها ذکر نام، دردی را دوا میکند؟ آیا فکر میکنید که اگر نام امام زمان علیهالسلام در قرآن برده میشد، امکان نداشت که در طول تاریخ، شیادان و افراد شهرتطلب آنان سوءاستفاده نکنند، یا افرادی روی غرضهای خاص، وجود او را انکار ننمایند؟ تجربه تاریخی نشان داده است که اگر هم در قرآن صراحتاً نام آن حضرت برده میشد، باز در طول تاریخ، شیادان و مدّعیان دروغین مهدویت پیدا میشدند و نام خود را امام زمان و مهدی موعود میگذاشتند تا از آب گلآلود ماهی بگیرند و از نام او و انتظار مردم استفاده نادرست کنند. مگر خدا نام پیامبر صلیالله علیه و آله را در انجیل نبرده است؟
ولی گروههای مغرض، از آن بهرهبرداری ناجوانمردانه کردند.
بنابراین، مسئله مهم، بیان خصوصیات دیگر آن حضرت است که افراد دلآگاه، با شناخت آنها، مهدی واقعی را از مدّعیان قلّابی مهدویت بازشناسند.[۱]
……………………………………………….
[۱] اقتباس از« پرسشها و پاسخها» جعفر سبحانی، ص ۱۸۵.