آیهٔ «ارتداد» چگونه بر ظهور امام زمان (عج) دلالت دارد؟
خداوند متعال می‌فرماید:
«یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا مَنْ یرْتَدَّ مِنْکُمْ عَنْ دینِهِ فَسَوْفَ یأْتِی اللَّهُ بِقَوْمٍ یحِبُّهُمْ وَ یحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَی الْمُؤْمِنینَ أَعِزَّةٍ عَلَی الْکافِرینَ یجاهِدُونَ فی سَبیلِ اللَّهِ وَ لا یخافُونَ لَوْمَةَ لائِمٍ ذلِکَ فَضْلُ اللَّهِ یؤْتیهِ مَنْ یشاءُ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلیمٌ[۱]: «ای کسانی که ایمان آورده‌اید! هر کس از شما از آیین خود بازگردد [به خدا زیانی نمی‌رساند] خداوند جمعیّتی را می‌آورد که آن‌ها را دوست دارد و آنان [نیز] او را دوست دارند، در برابر مؤمنان، متواضع و در برابر کافران، سرسخت و نیرومندند. آن‌ها در راه خدا جهاد می‌کنند و از سرزنش هیچ ملامتگری نمی‌هراسند. این، فضل خداست که به هرکس بخواهد [و شایسته ببیند] می‌دهد و [فضل] خدا وسیع است و خداوند داناست.»
آیهٔ فوق اشاره به «قانون استبدال» دارد؛ یعنی تبدیل جامعه‌ای به جامعه‌ای دیگر، به جهت آنکه جامعهٔ قبل به وظایف خود عمل نکرده است. خلیفهٔ رسول خدا را طرد کرده و در جهاد کوتاهی نموده است و نیز در تطبیق دین خدا در جامعه سهل‌انگاری نموده است.
با مراجعه به روایات پی می‌بریم که اهل‌بیت علیهم‌السلام آیه را بر اصحاب امام زمان (عج) تأویل نموده‌اند؛ از جمله سلیمان بن هارون عجلی می‌گوید:
از امام صادق شنیدم که فرمودند: «همان صاحب امر محفوظ است. اگر تمام مردم از بین بروند، خداوند متعال اصحاب او را گرد او جمع می‌کند. آن‌ها هستند که خداوند در موردشان فرمودند: «یا أیّها الّذین امنوا من یرتدّ منکم عن دینه….»[۲]
……………………………………………………………….
[۱] سورهٔ مائده، آیهٔ ۵۴.
[۲] بحرانی، سیّد هاشم، «تفسیر برهان»، ج ۲، ص ۴۷۳.