آیهٔ «قتال» چگونه بر ظهور امام زمان (عج) دلالت دارد؟
خداوند متعال میفرماید:
«وَ قاتِلُوهُمْ حَتَّی لا تَکُونَ فِتْنَةٌ وَ یکُونَ الدِّینُ کُلُّهُ[۱]: با آنان پیکار کنید تا فتنه برچیده شود و دین همهاش مخصوص خدا باشد.»
آیهٔ فوق دلالت دارد بر اینکه باید شرک و کفر ریشه کن شود و دین همهاش مخصوص خدا باشد و هیچ مشرکی در روی زمین نماند؛ جز آنکه کشته شده یا داخل در دین اسلام شود. این هدف هنوز تحقّق نیافته است؛ درحالیکه باید تحقّق یابد و فتنه از روی زمین برچیده شود و دین خالص برای خدا گردد.
مطابق روایات، این هدف در عصر ظهور حضرت مهدی (عج) تحقّق خواهد یافت؛ همانگونه که در «آیهٔ ۳۳ سورهٔ توبه» به آن اشاره شد.
آلوسی در ذیل آیهٔ فوق میگوید:
مقصود آن است که همهٔ ادیان باطل از بین برود، یعنی یا اهل ادیان از بین رفته و هلاک شوند یا از ترس و جهات دیگر به دین اسلام بازگردند.[۲]
آنگاه میگوید:
گفته شده که تأویل آیه تاکنون محقّق نشده است و در هنگام ظهور حضرت مهدی (عج) تأویل آن خواهد آمد. در آن عصر، هیچ مشرکی بر روی زمین باقی نخواهد ماند.[۳]
از امام صادق علیهالسلام در مورد آیهٔ فوق سؤال شد، حضرت فرمودند:
«لَمْ یَجِئْ تَأْوِیلُ هَذِهِ الْآیَهِ وَ لَوْ قَدْ قَامَ قَائِمُنَا سَیَرَی مَنْ یُدْرِکُهُ مَا یَکُونُ مِنْ تَأْوِیلِ هَذِهِ الْآیَهِ وَ لَیَبْلُغَنَّ دِینُ مُحَمَّدٍ صلیالله علیه و آله مَا بَلَغَ اللَّیْلُ حَتَّی لَا یَکُونَ شِرْکٌ عَلَی ظَهْرِ الْأَرْضِ؛[۴]
هنوز تأویل آیه نیامده است و آگر قائم ما قیام کند، زود است کسانی که او را درک میکنند تأویل این آیه را ببینند. البته دین محمّد به تمام نقاطی که شب پوشش آرام بخش خود را بر آن میافکند، خواهد رسید تا اینکه در سراسر زمین، شرک و بت پرستی باقی نماند.»
………………………………………………………………………
[۱] سورهٔ انفال، آیهٔ ۳۹.
[۲] آلوسی، محمود بن عبدالله، «روح المعانی»، ج ۹، ص ۱۷۴.
[۳] همان.
[۴] فیض کاشانی، محمّد محسن، «تفسیر صافی»، ج 2۰، ص 3۰3.