جنگ و نزاع
در دو دسته اول و دوم، نوعاً دو سپاه عقل و جهل در باطن به درگیری و جدال مشغولاند و در دسته سوم (اولیای خدا) این نزاع وجود ندارند. نزاع اصلی بین جنود عقل و الهام و فرشتگان و جنود جهل و وسوسه و شیاطین است. خانه نفس، جایگاه تمایلاتی از عقل و جهل، رحمان و شیطان است تا شخص چه کسی باشد و چقدر مجاهده نفسانی کرده باشد تا بتواند مثلاً با تقوا بر هوس شهوانی پیروز شود. آنکه مهار نفس را به دست گرفته باشد بر جنود شیطانی غالب شود و آنکه مهار نفس از دستش رفته باشد، مغلوب لشکر شیطان شود. گرچه نفس به کارهای خلاف تمایلش بیشتر است و از طلعت سرباز میزند و راههای شیطانی بسیار است، اما از آنطرف، راههای سعادت هم زیاد و فراوان میباشند. روزی پیامبر صلیالله علیه و آله برای اصحاب یک خط مستقیم کشید و فرمود: این خط مستقیم راه خداست. سپس خطوط بسیار از چپ و راست کشید و فرمود: در این راهها شیاطین نشسته اندو انسان را به خود دعوت میکنند و بعد این آیه را خواندند: «راه من راست است از آن متابعت نمایید و از راههای دیگر پیروی نکنید که شما را از راه خدا جدا میکند.»