خشیّت و خوف

خشیت یعنی ترس شدید و این کلمه مأخوذ از درختی است که بالکلیة بخشکد.

خوف به معنی نقصان و از شتر مریض أخذ شده؛ که مریضی دارد و هنوز از بین نرفته است. خشیت از خوف شدیدتر است. هرگاه شئ مخوف دارای عظمت باشد، بیم توأم با پرهیز در بردارد.

خوف در بسیاری از موارد قرآن ممدوح است، مانند سوره مائده آیه 28 «انی اخاف الله: من از خدا می‌ترسم.» در سوره بقره آیه 74 می‌فرماید: «بعضی از سنگ‌ها از خشیت خدا، فرو افتند.» معلوم می‌شود که به سنگ‌ها نسبت خشیت داده که از افعال ذی شعور است. در سوره حشر آیه 21 می‌فرماید: «کوه‌ها از خشیت خدا خاشع می‌شوند.» خوف؛ ترس است و تخویف به معنی ترساندن است و تخوف به معنی ظهور خوف است. خوف از صفات نیک انسان است که موجب نجات می‌شود مانند خوف از عذاب و ذلت و دنیاپرستی؛ و این از صفات و شعار بندگان خداست.

خداوند در سوره نازعات آیه 41-40 فرمود: «اما من خاف مقام ربه و نهی النفس عن الهوی فان الجنة هی المأوی: آن کس که از مقام پروردگارش ترسان باشد و نفس را از هوی باز دارد، قطعاً بهشت جایگاه اوست.»