دست فعلی خدا
مجری ثواب و عذاب الهی، به دست و قدرت انسان انجام میشود؛ یعنی عذاب از خداست و انسان، دست فعلی خداوند است، چنانکه از آیات زیر میتوان استفاده کرد:
1- در سوره توبه آیه 14 میفرماید: «کفار را بکشید که خدا آنان را به دستتان عذاب میکند.»
2- در سوره فتح آیه 10 میفرماید: ای پیامبر کسانی که با تو بیعت میکنند، همانا با خدا بیعت مینمایند که دست خدا فوق همه دستهاست.
3- در سوره توبه آیه 52 میفرماید: «ای محمد به اینان بگو: شما منافقان جز یکی از دو نیکی (شهادت یا غلبه بر دشمن) انتظار داشته و چشم به راه هستید، ما درباره شما منتظریم که از جانب خدا شما را از نزد خود به عذاب برساند یا به دستهای ما معذب بدارد.»
4- در سوره حشر آیه 2 میفرماید: خداوند کافران از اهل کتاب را از دیارشان بیرون کرد (تا وقتی عذاب رسید) و خدا در دلهایشان ترس افکند تا به دست خود و به دست مؤمنان خانههایشان را ویران کردند.