ذکر و آواز برکشیدن
جناب ملاصدرا شیرازی در باب اوّل رساله سه اصل، موضوع 28 می‌فرماید: «ببین که پروردگار قدیم در کلام کریم خود چه بسیار امر به ذکر خود فرموده، مثل: فاذکرو الله یعنی یاد خداوند کنید. فاذکرونی اذکرکم یعنی پس مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم. واذکر ربک یعنی پروردگارت را یاد کن؛ و نظایر آن. مراد از ذکر خدا، معرفت و علم است، نه مجرد حرف و صورت و ذکر زبان و آواز برکشیدن. چنانچه عادت متصوفه این زمان و نفوس معطّله از یاد خالق انس و جان. ایشان فی‌الحقیقه از ناسیان حق‌اند نه از ذاکران و از آن جماعت که پروردگار عالم ترک صحبت ایشان را واجب گردانیده بر خاصان خود، آنجا که فرمود: «فأعرض عَن مَن تَوَلّی عن ذکرنا و لم یرد إلاّ الحیوة الدنیا، ذلک مبلغهم من‌العلم یعنی (ای پیامبر) از هر کس که از یاد ما رو گردانید و جز زندگانی دنیا را نخواست، اعراض کن. منتهای علم و فهم ایشان تا همین حد است». زیرا که این گروه از یاد خدا غافلان‌اند، کجا از اهل‌دلان‌اند؟ اگر ذره‌ای از نور معرفت در دل آن‌ها تابیده می‌بود، کجا درِ خانه ظَلَمه و اهل دنیا را قبله خود می‌ساختند؟!
مکن طاعت نفس شهوت پرست **** که هر ساعتش قبله دیگرست
وگر خودپرستی شکم طبله کن **** در خانه این و آن قبله کن
* طبله: صندوقچه، قوطی.