لوح محو و اثبات

روزی کسی از استاد سؤال کرد عمر شریف شما طولانی است، فرمود: «بله»، ولی اواخر از رفتن از دنیا و دفن شدن در حرم حضرت معصومه علیها السلام صحبت می‌کرد.

یک هفته قبل از وفات به یکی از دوستانش فرمود: «هفته دیگر می‌آیی، امّا مرا نمی‌بینی» و همین‌طور هم شد.

از آیه ۳۹ سوره رعد «یمحوا الله ما یشاء و یثبت و عنده امّ الکتاب» استفاده می‌شود که محو از بین بردن چیزی است و اثبات بر جا گذاشتن چیز دیگر، آیه مطلق است و قیدی به آن نخورده است. حکم محو و اثبات، حکمی است عمومی که تمامی حوادثی که به حدود زمان و اجل محدود می‌شود، دست خوش آن می‌گردند. جهت تغییر، دستخوش مرگ و زندگی، زوال و بقا و انواع دگرگونی‌ها می‌شود؛ و یکی جهت ثبات است که دگرگونی نمی‌پذیرد.

گوییم قضا، ثابت است و قَدَر به سبب علل و عواملی که خداوند آن را می‌داند، قابل‌تغییر است و عمر هم در قَدَر الهی قابل کم و زیاد است. (تفسیر المیزان، ج ۱۱، ص ۵۱۳)