مشیّت الهی
بدان که تأثیر موجودات از طبع نیست بلکه منوط به مشیت الهی است. وقتی امر الهی به چیزی تعلق گرفت آن چیز همان مشیت الهی میشود اگرچه در نظر مردم آتش و خاک و آب فاقد درک و روح میباشند؛ اما در نظر اهل بصیرت فاقد نیستند.
مولانا در مثنوی چند مثال برای این مطلب میزند. ازجمله میگوید:
1- آتش نمرودیان به ابراهیم ضرری نرساند با اینکه از خواص آتش آن است که بسوزاند چراکه او برگزیده حق بود.
2- موج دریا به امر خداوند به خروش افتاد و آن اینکه راه را برای موسی و یارانش باز کرد و آنان نجات یافتند، اما در همان راه، فرعون و فرعونیان را هلاک کرد.
3- زمین به امر خداوند دهن باز کرد و قارون را با گنجهایش در قعر خود کشاند و او را هلاک کرد.
4- عیسی با آب و گل، صورت پرندهای ساخت و به امر خداوند در او دمید و پرندهای شد و به پرواز درآمد.
5- خداوند بر کوه طور تجلی کرد از ظهور تجلی، کوه از هم پاشیده شد و قطعهقطعه گردید.