هوش گوش
مرید در اول سلوک، باید در جهت سلوک، گوش باشد و استاد در مقام بیان و اشارات.
کودکی که زائیده میشود، خاموش است و نمیتواند صحبت کند و سراپا گوش است. کمکم از سخن پدر و مادر و خواهر و برادر استفاده میبرد و به حرف میآید. سالک را استماع لازم و هوش گوش باز باشد تا بتواند همانند کودک، کمکم به بیانات و کلمات موزون و معارف الهیه آشنا شود؛ اما سخن خداوند به انبیاء و اولیاء مستقیم است و اراده او سبب میشود که گوش هوش آنان باز بوده و آن را از جان بپذیرند. همهٔ بشر غیر انبیاء و امامان، همه محتاج سخنان معلم و استاد هستند تا سرمشق بگیرند و فنون تعلیم و تعلّم را بیاموزند.