بُکاء
گریه کردن به اسباب متعددی متعلّق است که یکی از آن اسباب، شوق نسبت به محبوب است، سبب دیگر میتواند به خاطر هجران و فقدان باشد، دیگر میتوان از ستمی که بر مذکور و معشوق واردشده است نام برد و …
اشک اگر به هر سببی برای حضرت ولیعصر علیهالسلام ریخته شود، باید با نیّت خالص و با توجه باشد که در این صورت ممدوح و قابل عنایت است. امام صادق علیهالسلام فرمودند: «هر کس که ما نزدش یاد شویم، آنوقت دیدگانش گریان شود، خداوند صورت او را بر آتش حرام میکند.(۱) که به خاطر ترحّم و مهربانی به ما اشکهایشان جاری شد.»(۲)
امام صادق علیهالسلام فرمودند: «امامتان سالهای طولانی غایب خواهد شد و در امتحان سخت واقع میشوید و… هرآینه دیدگان مؤمنان بر او گریان شود.»(۳)
پس اشکی که از روی محبت و ایمان شیعه برای مولایش از دیدگانش جاری میشود، دلیل معرفتی است که خداوند به او عطا فرموده است، البته این لطف از جانب محبوب به محب تفضّل میشود تا دلش بسوزد و درنتیجه چشمش گریان شود.
سدیر صیرفی گوید: بر امام صادق علیهالسلام وارد شدیم و حضرت نشسته، همچون مادری که فرزندش را از دست داده و جگرش سوخته میگریست و از جهت مصیبتهای گذشته، اشک چشمش را پرکرده بود و میفرمودند: «اشکی از چشم جاری نشود مگر اینکه در برابر چشمم محنتهایی از تو جلوی چشمم مجسّم میگردد که از آنها بزرگتر و هولناکتر و سختتر است.»
از امام پرسیدیم دربارهٔ چه کسی و کدامین پیش آمد، اینگونه در ماتم نشستهاید؟ فرمودند: «دربارهٔ غایب ما و گرفتاری بر مؤمنین.»(۴)
(حدیث فوق مفصّل تر است لذا فقط خلاصهای از آن آورده شده است).