تملّق

بعضی‌ها چون خود دارای کمالاتی از علم و تقوا و ریاست و مال نیستند و یا کسب مالی به تعریف‌های بیجا و چاپلوسی و تملّق گویی می‌پردازند تا با مدح افراطی و یا ثنای بی‌مورد، بتوانند از طرف مقابل چیزی اکتساب کنند. این صفت مذموم چیزی جز حقارت در باطن و ظاهر به بار نمی‌آورد و صاحب این نفس ازنظر اجتماعی در زمره بی‌قدران به‌حساب می‌آید. امیرالمؤمنین علیه‌السلام فرمود: «گزاف‌گویی و لاف زدن از بدترین امراض است.» پس بهتر است برای حرمت خویش و خانواده و کسب عزّت از چاپلوسی پرهیز کند و ستایش خداوند نماید.

صورتی که برای خدا باید سجده کند برای غیر او – که بی‌سر و بی‌پا هستند و نماز نمی‌خوانند – نباید سجده کند. همیشه جهت عزّت را کسب و از خواهشی که لازمه آن گاهی گزاف‌گویی است دوری کند. صاحب این کسالت، مقامات صاحبان توکل و دارندگان عزّت و استقلال را بخواند و از رفت‌وآمد نزد افرادی که ستایش را دوست دارند خودداری کند و بداند که زشت است که چیزی با چاپلوسی به دست آید و آن را به اطرافیان بخوارند. بلی تملّق به خدا عیبی ندارد چنانکه پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله فرمود: «خداوند افرادی که در مقام تملّق و ستایش اویند دوست دارد.»