توصیف علی علیهالسلام از زبان جبرئیل
از طریق عامه از ابن عباس، روایت شده است که روزی جبرئیل، نزد رسول خدا و در پهلوی راست آن حضرت نشسته بود که ناگاه علی علیهالسلام داخل شد؛ جبرئیل چون علی علیهالسلام را دید خندید و عرض کرد یا محمد صلیالله علیه و آله! اینک، علی بن ابیطالب میآید؛ رسول خدا صلیالله علیه و آله پرسید: جبرئیل! مگر اهل آسمانها امیرالمؤمنین را میشناسد؟! عرض کرد: یا محمد! قسم به آن کسی که تو را به نبوت، مبعوث گردانیده است، معرفت اهل آسمانها به علی علیهالسلام از اهل زمین به او بیشتر است؛ در هیچ جنگی از او تکبیر، بلند نشد مگر آنکه ما (ملائکه) با او تکبیر گفتیم و در هیچ غزوهای حمله نکرد مگر ما با او به دشمنش حمله کردیم و هیچ شمشیری به کافری نزد مگر ما با او شمشیر زدیم؛ ای محمد! هرگاه بر روی عیسی و عبادتش و زهد یحیی و طاعتش و مُلک سلیمان و سخاوتش مشتاق شوی به روی علی بن ابیطالب علیهالسلام نظر نما.
پس خدای- تعالی- این آیه را نازل کرد: «ولمّا ضرب ابن مریم مثلاً إذا قومک منه یصدّون»: «و هرگاه مثلی برای پسر مریم حضرت عیسی زده شد ناگاه قومت از او بازدارند و برگردند»(سوره زخرف، آیه 57) که علی بن ابیطالب علیهالسلام در مثل و شباهت مانند عیسی بن مریم و عیسی بن مریم شباهت به علی علیهالسلام دارد. (کفایة الخصام، ص 636- غایة المرام، باب 440، مناقب ابن شهرآشوب)