حج

چون ارادهٔ حج کردی، قلب خود را برای خدا از هر چیزی که تو را مشغول و مانع شود، خالی کن؛ و تمام اموراتت را به خالقت واگذار نما و در جمیع آنچه از حرکات و سکنات از تو ظاهر می‌شود، او را وکیل قرار ده؛ و در برابر قضا و قدر و حکم او تسلیم باش؛ و دنیا و راحتی در آن و خلق را واگذار و حقوقی که مردم بر تو دارند همه را ادا کن.

در راه حج، اعتماد بر توشه و مرکب و یاران و توانایی و جوانی و ثروت مکن، چه‌بسا اعتماد بر این‌ها برایت دشمن و وزر و وبال گردد.

همانا کسی ادعا کند که از خدا راضی هستم ولیکن اعتمادش به غیر او باشد و خداوند آن غیر را برایش دشمن و سختی و عذاب قرار دهد تا بداند که قوّت و حیله نه برای او و نه برای احدی از خلق نیست، مگر اینکه عصمت و توفیق خدایی شامل حالش شود.

پس مهیا شو برای سفر حج، مانند مهیا شدن کسی که امید مراجعت از سفر ندارد و در مصاحبت خوش‌رفتار باش و واجبات و سنت‌های پیامبر را در اوقات خودش به جا آور و آنچه بر تو از ادب و متحمل شدن پیش آمدها؛ و از صبر، شکر، شفقت، سخاوت و ایثار خوراک به افراد نیازمند دریغ نکن.

پس به غسل احرام، گناهان خود را به آب توبهٔ خالص شستشو بده و موقع پوشیدن لباس احرام، لباس صدق، صفا، خضوع و خشوع را همراهش بپوش.

موقع احرام حج، قصد نما هر چیزی که مانع از ذکر خداست و از طاعتش بازمی‌دارد، بر خود حرام کنی. بعد مشغول لبیک گفتن که می‌شوی به این قصد باش که دعوت حق را به قلبی پاک و به همراه خلوص اجابت کنی و به دعوتی که خدا تو را نموده، به ریسمان محکم او تمسک بجوی.

چون به طواف رسیدی همانند همه مسلمین با قلبت مشغول طواف دور کعبه و همراه با ملائکه گرد عرش الهی طواف کن. بعد به هروله کردن (نوعی حرکت بین راه رفتن و دویدن) میان صفا و مروه، قصد کن هوی و هوس را از خود دور کنی و از قدرت و توان خویش بیزاری بجویی.

وقتی که از شهر مکه به طرف منی خارج می‌شوی، قصد بیرون رفتنت از غفلت و لغزش‌ها باشد و چیزی که برایت حلال نبوده و مستحق آن نیستی آرزو مکن. وقتی به عرفات رسیدی به خطاهای خود اعتراف کن و عهد خویش را با خداوند یگانه تازه نما.

وقتی‌که به مشعرالحرام رسیدی قرب الهی و وثوق به او را طلب کن؛ و هنگامی‌که از کوه مشعرالحرام بالا رفتی به خاطر بگذران که روحت را به عالم بالا می‌فرستی.

در وقت ذبح قربانی، حلقوم هوی و طمع خویش را ذبح کن و به هنگام رمی جمرات (سنگ به ستون شیطان زدن) از خود خواهش‌های نفسانی و خِسَّت نفس و صفات ناپسند را دور کن.

به وقت سر تراشیدن، عیوب ظاهر و باطن را از خود جدا ساز و به هنگام داخل شدن در حرم، در امان و حفظ و حراست خدا وارد شو و خواهش‌های نفسانی را کنار بگذار و آنگاه خانهٔ خدا را با عظمت و بزرگی و معرفت به صاحب‌خانه و جلال و سلطنت او زیارت کن.

موقع بوسیدن حجرالاسود راضی به قسمت الهی باش و در برابر عزت او خضوع کن.

در طواف وداع، با هر چه جز خدا وداع کن. وقتی که به کوه صفا وقوف کردی روح و باطن خود را پاک کن برای ملاقات خدا، روزی که برایت مشهود می‌شود.

در وقوف به مروه برای خدا شیوهٔ مردانگی داشته باش درحالی‌که اوصاف بد تو نابود شده باشد.

پس بر شروط حج خودت مستقیم باش و به آنچه با پروردگارت عهد کردی وفا کن و تا روز قیامت به این شروط ثابت باش.

بدان که خداوند اعمال حج را واجب نکرده و از طاعات دیگر تخصیص نداده، مگر آن را به نفس خویش نسبت داده و فرموده: «برای خدا، بر مردم است که حج خانهٔ او کنند، به شرط آنکه استطاعت داشته باشند». (آل‌عمران: ۹۷)

پیامبر خدا حج را از حلال و حرام و مناسک آن تشریح نکرد مگر آنکه آمادگی برای مردن و قبر و برزخ و قیامت پیدا شود؛ و اهل بهشت و اهل جهنم از یکدیگر به مشاهدهٔ مناسک حج از اول تا آخر اعمال، تمیز داده شوند و این نکته را فقط صاحبان خرد به حقایق آن آگاهی یابند.