خدا و زوّار روز عرفه

ابن‌قولویه قمی (م 368 هـ. ق) از امام‌ صادق‌ علیه‌السلام نقل کرده که فرمود: «کسی که در روز عرفه قبر حسین علیه‌السلام را درک کند، عرفات از او فوت نشده است. خداوند تبارک‌وتعالی ابتدا کسانی را که کنار قبر حسین علیه‌السلام هستند، موردنظر و التفات قرار داده، بعد به اهل عرفات نظر نماید. پس به نفس خود با آنان آمیخته (آمیزش، مأنوس) می‌شود (ثم یخالطهم فی نفسه)».

در شرح این حدیث مرحوم حاج اسماعیل دولابی می‌فرمود: «خداوند یک نور یا یک روحی را می‌فرستد که به آن زائر مخلوط می‌شود و آن زائر داخل آن روح است. کأنّه روح اعظم می‌آید و چون ما بچه‌ها را حفظ می‌کنیم، او را ضبط می‌کند. البته شنیدنش خیلی شیرین است، امّا داریم معنا می‌کنیم، برای خداوند مقداری سبک است که خداوند مافوق هر معنا می‌باشد. ما درک می‌کنیم، نمی‌توانیم خداوند را آن‌طور (که در حدیث اشاره شده) وصف کنیم».

فقیر گوید: «لطف و رحمت و انس خاص خداوند به زائر معنای لطیفی است که تفسیر شود».