خطبه اشباح

خطبه 90 نهج البلاغه معروف به اشباح درباره‌ی توحید و آفرینش و مخلوقات است. مردی از حضرت علی علیه‌السلام درخواست کرد که حق تعالی را توصیف کند تا محبّت و معرفتش به خدا زیاد گردد.

حضرت از سؤال او ناراحت شد، پس دستور داد مردم به نماز جماعت حاضر شوند. همگی آمدند، به طوری که جا نبود. حضرت در حالی که رنگش متغیّر شده بود، بالای منبر مسجد کوفه تشریف برد و پس از حمد خداوند و درود بر پیامبر صلی‌الله علیه و آله این خطبه را بیان فرمود.

در رابطه با تغییر رنگ حضرت، در حالی که سؤال در ظاهر خوب و به جا بود، گفته‌اند: «سائل عقیده به شناخت ذات خدا و دیدن به رؤیت چشم ظاهری داشت»، لذا فرمود: «عظمت خدای را به اندازه‌ی عقل خود اندازه مکن تا از هالکین نشوی».