داخل چه صنفی؟
مرحوم عارف کامل شیخ محمد بهاری همدانی در مراسلهٔ پانزدهم کتاب تذکرةُ المتقین چنین مینویسد: بگو ببینم داخل چه صنفی از اصناف میباشی؟ اهل علمی، کاسبی، متعبّدی، عارفی، لوطیای، درویشی، چهکارهای؟ انسان هر کاره که باشد باید شرایط آن کار را مرعی داشته باشد.
۱. اگر اهل علمی، کو علمت و حلمت، کو تواضعت و تخشعّت، کو زهدت؟
۲. اگر کاسبی، کو امانتت، کو تفقّهت، کو تدینت؟
۳. اگر متعبدی، کو توکلت، کو مناجات در خلواتت، کو بیداری شبت، کو صوم ایام صیفت (تابستان)، کو گریههای اطراف لیل و نهارت؟
۴. اگر عارفی، کو معرفتت، کو تسلیم و رضایت، کو ترک ماسوایت؟
۵. اگر لوطیای، کو مردانگیات، کو گذشتت، کو دستگیری از ضُعفایت، کو سبیلهای کلفتت که هر مویی از آن قیمت دنیا و مافیهاست؟
۶. اگر درویشی، میگویند: کلاه درویش باید مشتمل بر چهار ترک باشد که هر ترکی کاشف از ترک دیگری. ترک دنیا، ترک عقبی، ترک مولی، ترک ترک، کدامیک از این ترکها را انجام دادهای؟ میگویم: نه قاضیام، نه مدرّس، نه محتسب، نه فقیه. داخل هیچیک از این عناوین مذکوره نیستم. پیشتر عرض شد که گدا هستم، گدایی را شرطی نباشد، گدا مجانی طلب است.