دعای افتتاح
سید بن طاووس (متوفی ۶۶۴ هـ) گوید: «محمّد بن ابی قره به سند خود نقل کرده که ابو عمرو محمّد بن محمّد بن نصر سکونی گفت: از ابابکر احمد بن محمّد بن عثمان بغدادی خواستم که دعاهای ماه رمضان را که عمویش ابوجعفر محمّد بن عثمان بن سعید عَمری (نائب خاصّ دوم امام زمان در غیبت صغری) میخواند، به من ارائه دهد.
او دفتری با جلد سرخ رنگ به من ارائه داد و من دعاهای بسیاری از روی آن نوشتم. از جمله این (دعای افتتاح) که هر شب ماه رمضان میخوانی، زیرا فرشتگان دعاهایی را که در این ماه خوانده میشود را میشنوند؛ و برای دعاکننده طلب آمرزش میکنند و آن دعا این است:
اَللّٰهُمَّ إِنّیٖ أَفْتَتِحُ الثَّنٰاءَ بِحَمْدِکَ…. اَللّٰهُمَّ صَلِّ عَلیٰ عَلِیٍّ أَمیٖرِ الْمُؤْمِنیٖنَ وَ وَصِیِّ رَسُولِ رَبِّ الْعٰالَمیٖنَ [عَبْدِکَ وَ وَلِیِّکَ وَ أَخیٖ رَسُولِکَ وَ حُجَّتِکَ عَلیٰ خَلْقِکَ وَ آیَتِکَ الْکُبْریٰ وَ النَّبَإِ الْعَظیٖمِ]، وَ صَلِّ عَلَی الصِّدّیٖقَةِ الطّٰاهِرَةِ [الزَّهْرٰاءِ] فٰاطِمَةَ سَیِّدَةِ نِسٰاءِ الْعٰالَمیٖنَ وَ صَلِّ عَلیٰ سِبْطَیِ الرَّحْمَةِ وَ إِمٰامَیِ الْهُدَی الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ سَیِّدَیْ شَبٰابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ وَ صَلِّ عَلَی أَئِمَّةِ الْمُسْلِمیٖنَ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ وَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ وَ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ مُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ وَ عَلِیِّ بْنِ مُوسیٰ وَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ وَ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ وَ الْخَلَفِ الْمَهْدِیِّ حُجَجِکَ عَلیٰ عِبٰادِکَ وَ أُمَنٰائِکَ فیٖ بِلاٰدِکَ صَلاٰةً کَثیٖرَةً دٰائِمَةً. | خدایا، بر حضرت علی امیر مؤمنان و جانشین فرستادهٔ پروردگار جهانیان، [بنده و ولیّ تو و برادر رسول تو و حجّت تو بر مردم و نشانهٔ بزرگ و خبر عظیم تو] درود فرست و بر صدیقهٔ طاهره، فاطمهٔ [زهرا]، سرور زنان جهان درود فرست و بر دو نوادهٔ رحمت و دو امام هدایتگر، امام حسن و امام حسین، سَروَر جوانان اهل بهشت درود فرست و بر پیشوایان مسلمانان، حضرت علی بن حسین و محمّد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمّد بن علی و علی بن محمّد و حسن بن علی و جانشین هدایت یافته، که حجّتهای تو بر بندگان و امانتداران تو در آبادیها هستند، بسیار پیوسته درود فرست. |
اَللّٰهُمَّ وَ صَلِّ عَلیٰ وَلِیِّ أَمْرِکَ الْقٰائِمِ الْمُؤَمَّلِ وَ الْعَدْلِ الْمُنْتَظَرِ وَ حُفَّهُ [وَ احْفُفْهُ] بِمَلاٰئِکَتِکَ الْمُقَرَّبیٖنَ وَ أَیِّدْهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ یٰا رَبَّ الْعٰالَمیٖنَ. | خداوندا! بر ولیّ امر خود که قیام میکند و ما آرزوی او را داریم و دادگری که انتظارش را میکشیم نیز درود فرست و فرشتگان مقرّب را در گرداگرد او قرار ده و با روح القدس مؤید و یاریاش کن، ای پروردگار جهانیان. |
اَللّٰهُمَّ اجْعَلْهُ الدّٰاعِیَ إِلیٰ کِتٰابِکَ وَ الْقٰائِمَ بِدیٖنِکَ، [وَ] اسْتَخْلِفْهُ فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفْتَ الَّذیٖنَ مِنْ قَبْلِهٖ مَکِّنْ لَهُ دیٖنَهُ الَّذِی ارْتَضَیْتَهُ لَهُ أَبْدِلْهُ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهٖ أَمْناً، یَعْبُدُکَ لاٰ یُشْرِکُ بِکَ شَیْئاً. | خدایا! او را دعوتکننده بهسوی کتابت و برپادارندهٔ دینت و جانشین خود در روی زمین قرار ده، همانگونه که پیشینیان را جانشین خود قرار دادی و او را از اجرای دینی که برای او پسندیدهای، متمکّن گردان و بیم او را به ایمنی مبدّل کن تا تو را عبادت کند و هیچ چیز را شریک تو قرار ندهد. |
اَللّٰهُمَّ أَعِزَّهُ وَ أَعْزِزْ بِهٖ وَ انْصُرْهُ وَ انْتَصِرْ بِهٖ وَ انْصُرْهُ نَصْراً عَزیٖزاً [وَ افْتَحْ لَهُ فَتْحاً مُبیٖناً [یَسیٖراً] وَ اجْعَلْ لَهُ مِنْ لَدُنْکَ سُلْطٰاناً نَصیٖراً]. اَللّٰهُمَّ أَظْهِرْ بِهٖ دیٖنَکَ وَ سُنَّةَ نَبِیِّکَ، حَتّٰی لاٰ یَسْتَخْفِیَ بِشَیْءٍ مِنَ الْحَقِّ مَخٰافَةَ أَحَدٍ مِنَ الْخَلْقِ. | خداوندا! او را سرافراز گردان و به وسیلهٔ او [ما را] سرافراز کن و او را یاری فرما و به وسیلهٔ او [ما را] یاری کن و او را با سرافرازی یاری کن [و او را به طور آشکار [راحت] پیروز کن و برای او از نزد خود تسلّط یاری گر قرار ده]. خدایا! دین و شیوهٔ پیامبرت را به وسیلهٔ او آشکار کن، تا از بیم هیچ کس حق را پنهان ندارد. |
اَللّٰهُمَّ إِنّٰا نَرْغَبُ إِلَیْکَ فیٖ دَوْلَةٍ کَریٖمَةٍ تُعِزُّ بِهَا الْإِسْلاٰمَ وَ أَهْلَهُ وَ تُذِلُّ بِهَا النِّفٰاقَ وَ أَهْلَهُ وَ تَجْعَلُنٰا فیٖهٰا مِنَ الدُّعٰاةِ إِلیٰ طٰاعَتِکَ وَ الْقٰادَةِ إِلیٰ سَبیٖلِکَ وَ تَرْزُقُنٰا بِهٰا کَرَامَةَ الدُّنْیٰا وَ الْآخِرَةِ. | خداوندا! ما دولت کریمهای را از تو میخواهیم که اسلام و اسلامیان را با آن سرافراز گردانیده و نفاق و منافقان را خوار کنی و ما را در آن از دعوتکنندگان بهسوی طاعتت و راهبران بهسوی راهت قرار دهی و کرامت دنیا و آخرت را روزیمان کنی. |
اللّٰهُمَّ مٰا عَرَّفْتَنٰا مِنَ الْحَقِّ فَحَمِّلْنٰاهُ وَ مٰا قَصُرْنٰا عَنْهُ فَبَلِّغْنٰاهُ، [وَ اهْدِنٰا لِمَا اخْتُلِفَ فیٖهِ مِنَ الْحَقِّ بِاِذْنِکَ، اَنَّکَ تَهْدیٖ مَنْ تَشٰاءُ إلیٰ صِرٰاطٍ مُسْتَقیٖمٍ]. | خدایا! هر مقدار از حق را که به ما آگاهی دادهای بر دوشمان نِه [توفیق عمل به آن را به ما عنایت فرما] و هر چه در آن کوتاهی کردهایم به ما برسان [و به اذن خود ما را در موارد اختلاف، به حق رهنمون شو، به راستی که تو هر کس را بخواهی به راه راست هدایت میکنی]. |
اَللّٰهُمَّ الْمُمْ بِهِ شَعَثَنٰا وَ اشْعَبْ بِهٖ صَدْعَنٰا وَ ارْتُقْ بِهِ فَتْقَنٰا وَ کَثِّرْ بِهِ قِلَّتَنٰا وَ أَعِزَّ بِهِ ذِلَّتَنٰا وَ أَغْنِ بِهِ عَائِلَنٰا وَ اقْضِ بِهِ عَنْ مُغْرَمِنٰا (مَغْرَمِنٰا) وَ اجْبُرْ بِهِ فَقْرَنٰا وَ سُدَّ بِهِ خَلَّتَنٰا وَ یَسِّرْ بِهِ عُسْرَنٰا وَ بَیِّضْ بِهِ وُجُوهَنٰا وَ فُکَّ بِهِ أَسْرَنٰا وَ أَنْجِحْ بِهِ طَلِبَتَنٰا وَ أَنْجِزْ بِهِ مَوٰاعیٖدَنٰا وَ اسْتَجِبْ بِهِ دَعْوَتَنٰا وَ أَعْطِنٰا بِهِ سُؤْلَنٰا [وَ بَلِّغْنٰا بِهِ مِنَ الدُّنْیٰا وَ الْآخِرَةِ آمٰالَنٰا] وَ أَعْطِنٰا بِهِ فَوْقَ رَغْبَتِنٰا. | خداوندا! به وجود او پراکندگی و شکست ما را به هم آور و شکاف ما را بِبَند و جمعیّت اندک ما را بسیار کن و ذلّت ما را به عزّت تبدیل نما و نیازمند را بینیاز کن و بدهی ما را اَدا و ناداری مان را جبران کن و حاجت ما را برآور و سختی ما را به آسانی کن و رویمان را سپیدگردان و اسیرانمان را آزاد کن و خواستههایمان را برآور و وعدههایمان را محقّق ساز و دعاهایمان را مستجاب و خواستهٔ ما را عطا کن [و به آرزوهای دنیا و آخرت نائل گردان] و بیش از خواستهٔ ما به ما عطا کن. |
یٰا خَیْرَ الْمَسْئُولیٖنَ وَ أَوْسَعَ الْمُعْطیٖنَ اشْفِ بِهِ صُدُورَنٰا وَ أَذْهِبْ بِهِ غَیْظَ قُلُوبِنٰا وَ اهْدِنٰا بِهِ لِمَا اخْتُلِفَ فیٖهِ مِنَ الْحَقِّ بِإِذْنِکَ، إِنَّکَ تَهْدیٖ مَنْ تَشٰاءُ إِلیٰ صِرٰاطٍ مُسْتَقیٖمٍ وَ انْصُرْنٰا بِهِ عَلیٰ عَدُوِّکَ وَ عَدُوِّنٰا، إِلٰهَ الْحَقِّ [الْخَلْقِ] آمیٖنَ | ای بهترین درخواست شونده و بیشترین دهنده، به وجود او سینههایمان را بهبودی بخش و خشم دلهایمان را از بین ببر و به اذن خود ما را در موارد اختلاف، به حق رهنمون شو، به راستی که تو هر کس را بخواهی به راه راست هدایت کنی و به وجود او، ما را بر دشمن تو و دشمنان ما یاری ده. ای معبود حق [مردم] اجابت فرما. |
اللّٰهُمَّ إِنّٰا نَشْکُوا إِلَیْکَ فَقْدَ نَبِیِّنٰا -صَلَوٰاتُکَ عَلَیْهِ وَ آلِهِ- وَ غَیْبَةَ وَلِیِّنٰا [إِمٰامِنٰا]، وَ کَثْرَةَ عَدُوِّنٰا [وَ قِلَّةَ عَدَدِنٰا]، وَ شِدَّةَ الْفِتَنِ بِنٰا وَ تَظٰاهُرَ الزَّمٰانِ عَلَیْنٰا. | خدایا! ما از نبودن پیامبرمان – درود تو بر او و خاندان او – و غیبت ولی [امام] ما و کثرت دشمنان و [اندکی ما] و سختی فتنهها و غلبهٔ زمانه بر ما، به تو شکوه میگذاریم. |
فَصَلِّ عَلیٰ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ [وَ آلِهِ] وَ أَعِنَّا عَلیٰ ذٰلِکَ بِفَتْحٍ مِنْکَ تُعَجِّلُهُ وَ بِضُرٍّ تَکْشِفُهُ وَ نَصْرٍ تُعِزُّهُ وَ سُلْطٰانِ حَقٍّ تُظْهِرُهُ وَ رَحْمَةٍ مِنْکَ تُجَلِّلُنٰاهٰا وَ عٰافِیَةٍ مِنْکَ تُلْبِسُنٰاهٰا بِرَحْمَتِکَ یٰا أَرْحَمَ الرّٰاحِمیٖنَ.(۱) | پس بر محمّد و آل محمّد درود فرست و با پیروزی زودرس [از جانب خود] و برطرف کردن رنجوری ما و نیز یاری عزّت بخش و سلطان حقّی که آشکار میکنی و رحمت فراگیر و عافیتی که از جانب خود ما را بدان میپوشانی، ما را بر [غلبه] بر این [مصائب زمان غیبت] کمک کن، به رحمتت ای مهربانترین مهربانان». |
*شیخ طوسی (متوفی ۴۶۰ هـ. ق) دعای افتتاح را در کتاب مصباح المتهجد صفحه ۴۰۲ بدون سند نقل کرده است.