رهبانیّت
رهبانیت، کناره‌گیری از خلق است و اعتزال از لذایذ دنیا برای اشتغال به عبادت و در اسلام نهی شده است. چنان‌که رسول خدا صلی‌الله علیه و آله فرمود: «لا رهبانیّة فِي الاسلام»
رهبان از نظر لغوی کسی است که از خدا می‌ترسد و در عرف به راهبان و صومعه‌نشینان مسیحی اطلاق می‌شود. در سوره مائده ۸ آمده: «ذلک بِاَنَّ مِنهُم قسّیسینَ و رهباناً: برخی از آنان کشیشان و راهبانی هستند.»
رهبت، افراط در تعبّد است از فرط خوف لیکن در اسلام رهبانیّت نیست بلکه رهبانیّت اسلام، جهاد در راه خدا، نماز، روزه و … است.
رسول خدا صلی‌الله علیه و آله فرمود: «هر پیامبری رهبانیّتی دارد و رهبانیّت این امّت جهاد در راه خداوند است.»
رهبانیت به این صورت فعلی از ابتدا در مسیحیت نبوده. در روایات آمده که رسول خدا صلی‌الله علیه و آله به ابن مسعود فرمود: می‌دانی رهبانیّت از کجا پیدا شد؟ عرض کرد: خداوند و پیامبرش آگاه‌ترند. فرمود: بعد از عیسی علیه‌السلام جمعی از جبّاران ظهور کردند و مؤمنان سه مرتبه با آنان پیکار کردند و هر سه مرتبه شکست خوردند. لذا به بیابان‌ها متواری شدند و به انتظار ظهور پیامبر موعود عیسی (حضرت محمّد صلی‌الله علیه و آله) در غارها و کوه‌ها به عبادت مشغول گشتند. بعضی از آنان بر دین خود باقی ماندند و بعضی راه کفر پیش گرفتند.
رهبانیّت، یک نوع عادت در عبادت است که نشانگر رهبه (خوف) است که با ترک دنیا و دوری از مردم و ترک ازدواج و گوشه‌گیری و … امّا در سورهٔ حدید ۲۷ فرمود: «رَهبانیة ابتَدَعُوها ما کتبناها عَلَیهم: ما رها کردن این را که از خود درآوردند بر آنان مقرّر نداشتیم»
اسلام با زهد نابجا و ریاضت نامشروع و رهبانیّت مخالف است.
حضرت صادق علیه‌السلام فرمود: «شیعیان علی علیه‌السلام لب‌هایشان خشک و مهربان و با محبّت هستند، حلم و علم دارند و با رهبانیّت شناخته شوند. اکنون با ورع و پرهیزکاری و عبادت به ما کمک کنید.»
و امام باقر علیه‌السلام فرمود: «شیعیان علی از دانشمندان و بردباران به شمار روند و از کثرت ذکر خدا لب‌هایشان خشک و به هم چسبیده و در صورت‌های آنان آثار رهبانیّت مشاهده می‌شود.»