رهبت

رهبت، ترس است.

کلمهٔ رهبت به معنای خوف و مقابلش رغبت است.

رهبت، خوف مستمری است که جریان پیدا کند و در مقابل رغبت و تمایل شدید است و حصول موضوعِ رهبت ایجاب می‌کند که انسان مراقبه و توجّه به اعمال و وظایف الهی پیدا کند و پیوسته به عهد و پیمانه‌ای خود در مقابل پروردگار متعال عمل کند.

رهبت، ترسی است که با تحفّظ و خودداری همراه باشد.

رهبت از جنود عقل است و عبارت است از خوفِ از حق و آن نیز با رجای به رحمت منافات ندارد.

در سوره بقره ۴۰ آمده: «وَ ایّای فَرهَبون: تنها از من بهراسید.»

رهبت، ترس است و از وجل (ترس زنده‌دلان و عابدان) برتر است. رهبت عیش را ببرد و او را در جهان از جهانیان جدا کند. نشانهٔ آن این است که همهٔ اعمال خود را جرم ببیند و نفس خود را به جریمه و سخن و گفتار خویش را در شکایت ببیند و همواره در سوز باشد. این ترس زاهدان است.

وجل، ترس زنده‌دلان است و ایشان را از غفلت رهایی دهد و راه اخلاص بر ایشان گشاده و اَمل کوتاه کند. رهبت از وجل بالاتر است. این رهبت عیش مرد را ببَرد و او را از خلق ببُرد.

از رهبت اشفاق پدید آید که ترس عارفان است.

ترس بر پنج نوع است: خوف، خشیت، وجل، رهبت، هیبت.

گفته شده رهبت مقدّمه و زیربنای تقواست.