روح‌القدس
روح‌القدس یعنی روح مقدّس و منزّه از نقص‌ها و عیب‌ها و مبرّا کنندهٔ دیگران.
روح‌القدس معنایی جامع دارد. می‌توان گفت وجودی نوری و حقیقتی قدسی است که به اذن الهی هم خود از هر عیب و نقصی منزه است و هم مهبط و جایگاه خود را از هر عیب و نقصی مبرّا می‌کنند.
مصادیق متعدّدی برای آن ذکر شده:
۱) فرشته‌ای برتر از جبرئیل و میکائیل که تأیید شدن به‌وسیلهٔ آن از مختصات و ویژگی‌های برترین انسان‌های کامل یعنی رسول اکرم صلی‌الله علیه و آله و اهل‌بیت علیه‌السلام که در آیات به آن اشاره شده است.
«یسئلونک عَن الرّوح قل الرّوح من امر ربّی» (اسراء ۸۵) و «و کذلک اوصینا اِلیک روحاً من امرِنا» (شوری ۵۲)
۲) جبرئیل امین که فیض و تأیید تنزّل یافته از مرتبهٔ برتر، از مجرای هستی او می‌گذرد. در سوره نحل ۱۰۲ آمده: «قُل نزّله روح‌القدس من ربّک بالحق»
۳) کتاب‌های آسمانی از جمله انجیل. چون گاهی از کتاب آسمانی به روح تعبیر می‌شود. چنان‌که در نظر برخی از مفسّران مراد از روح در آیه ۵۲ شوری «و کذلک اوصینا الیک روحاً من امرنا» قرآن کریم است.
۴) ممکن است روح‌القدس مترادف با روح‌الله باشد.
۵) و هم ممکن است روح مطهّر حضرت عیسی علیه‌السلام باشد که با برخورداری از طهارت و قداست لازم، فیض الهی را دریافت می‌کند.
۶) مرتبه برین روح انسان‌های کامل. گاهی بر نفس قدسی یا بر حالت آن به‌عنوان و صفی مقدّس، روح‌القدس اطلاق می‌شود.
از امام باقر علیه‌السلام روایت است: «همانا در پیغمبران و اوصیاء پنج روح است: روح‌القدس، روح ایمان، روح زندگی، روح قوّت، روح شهوت. ایشان به روح‌القدس امور و مطالب زیر عرش تا زیر خاک را می‌دانند.» سپس فرمود: «این چهار روح را آفت رسد مگر روح‌القدس را که بازی و یاوه گری ندارد.»
امام حسن عسگری علیه‌السلام فرمود: «… روح‌القدس مراقب ائمه است و به امر خداوند آن را در کارها موفّق و محفوظ می‌دارد و با علم و معرفت پرورش می‌دهد.»
نظر حضرت استاد بر این است که روح‌القدس برتر از جبرئیل است و الآن هم هست و به امام زمان علیه‌السلام و اولیای الهی کمک می‌رساند و همراه ایشان است.
فیض روح‌القدس اَر باز مدد فرماید **** دیگران هم بکنند آنچه مسیحا می‌کرد (حافظ)