ریا
از امراض مهلک نفس، صفت زشت ریا است که صاحب آن در لفظ و عمل و نیت یکنواخت نیست و در افعال طوری نشان میدهد که قصد خلوص و قربت دارد تا کسب مقام و شرف و بزرگی و مانند اینها را از دست ندهد و یا به دست آورد. ریا شرک اصغر است و در عملی از واجب و مستحب اگر ذرّهای از آن باشد، حقتعالی آن عمل را قبول نمیکند. درواقع ریاکار در هر کاری فنون و نمایشی را برای هدف خود انجام میدهد. لذا خدا او را به خودش وامیگذارد. ظاهر و باطن شخص ریاکار باهم فرق میکند. در خفاء در کارش کسل است ولی در میان مردم به نشاط و آداب عملی را انجام میدهد. اگر مدحش شود، خوشش میآید و نوعاً در هر گفتار و عملی قصدی مخصوص دارد چون خلوص و قربت ندارد، دائماً در آفات و تیررس شیطان است و اگر کار خوبی هم انجام دهد، عملش باطل میشود و مغضوب حق نیز واقع میگردد و وقتی از دنیا رفت، صفحه نیکویی در نامه اعمالش نخواهد داشت. بهتر است در هر کاری نیت را خالص کند و نمایشگر نباشد. به عاقبت باطنی هر کاری دقت کند و با اهل زهد و خلوص نشستوبرخاست نماید. آفت اخلاص را بخواند و نتایج کار مقرّبین درگاه الهی را ببیند که چه قدر ممتاز و شریف هستند و برای کارهای گذشته استغفار نماید و از برای اعمال آینده از ذات مقدّس ربوبی استغاثه نماید تا برای رفع نقایص و ترمیم و درمان، خلوص و پاکی نیت همانند چشمهای جوشان از درون نفسش بجوشد.