عاشق قهر و لطف

مولانا می‌فرماید:

عاشقم بر قهر و بر لطفش به جدّ **** بوالعجب، من عاشق این هر دو ضدّ

در عاشقی، چون معشوق، عاشق را امتحان می‌نماید و می‌آزماید تا ادعا و قدرت او معلوم گردد او را گاهی به بلا دچار می‌کند و گاهی به لطف نوازد؛ عاشق واقعی، هم قهر هم لطف را که دو ضدّ هستند، با جان می‌خرد و قبول می‌کند، چه آن‌که از معشوق می‌رسد موجب زنده بودن و جان‌افزا بودن و اقتدار عاشق خواهد بود.