معنای قضا و قدر

قضا چیزی است که در علم خداوند تثبیت شده و تغییرناپذیر است و امضا و محکم گردیده است. قَدَر مقدار و اندازه است که قابل کم و زیاد شدن می‌باشد. لذا مقدار مایه‌ای که در مظروف ریخته می‌شود، قابل‌تغییر است، امّا ظرف تعیین‌شده قابل‌تغییر نیست.

قوم یونس با توبه و دعا از آن عذاب نوشته‌شده نجات یافتند به تقدیری. قدر با رحمت خاص شامل حالشان شد. قضای الهی در محرم سال 61 بر جاری شدن روز عاشورا بود و انجام گرفت. حرّ، اوّلین کسی بود که راه بر امام بست و روز عاشورا به جنگ امام آمد، امّا به ادّله خاص مثلاً دعای مادر، تقدیرش عوض شد و اندازه و مکیال درون ظرف تغییر یافت و از تاریکی به نور تبدیل شد.

در دعای جوشن کبیر آمده است: «یا مَن لا رادَّ لِقَضائِه. ای کسی که هیچ رد کننده‌ای بر حکم و قضای او نیست.»