ناله چرا؟
در جواب گفته میشود:
1- ناله برای دوست میکنم که او خوشش میآید، زیرا که در دو عالم معشوق ناله و اندوه عاشق را دوست دارد.
2- چرا از حیله و داستان او ننالم، چون نتوانستم در حلقه مستان او در آیم.
چون ننالم تلخ از دستان او؟ **** چون نیم در حلقه مستان او
* دستان به معنی حیله یا چارهجویی میآید
3- ناله شب و روز برای آن است که به وصال روی زیبا و پرفروغش نرسیدهام.
4- من بر رنج و درد خویش، به خاطر خشنودی شاه بینظیرم، عاشقم.
5- هر ناخوشی از او بر من آید، در معنی و باطن خوشم اگرچه دلم را میرنجاند.
6- خاک غم را سرمه چشمم میسازم تا از دو دیدهام از گوهر اشک پر شود.
خاک غم را سرمه سازم بهر چشم **** تا ز گوهر پر شود دو بحر چشم
7- اگر از ناله اشک جاری میشود، اشک عارفان درواقع گوهر و مروارید است.
8- در ظاهر از حضرت دوست شکایت میکنم اما در باطن من روایت کننده هستم.
9- نفسم به من میگوید از او رنجیده هستی، من بر سستی این گفته میخندم، چراکه بلا و ناله همه از لطف اوست که نصیبم شده است.
دل همیگوید از او رنجیدهام **** و ز نفاق سست میخندیدهام