انسان، فرشته، حيوان

امیر مؤمنان علی علیه‌السلام فرمودند: «خداوند به فرشتگان عقل و به حیوانات شهوت و غضب داده است و به انسان همه این‌ها را عطاء فرموده. اگر شهوت و غضب مطیع عقل او شود از فرشتگان بالاتر رود به خاطر منازعه‌ای بین شهوت و غضب که در جلو روی اوست ولی فرشتگان این مزاحم را ندارند.» فرشتگان عقل صرف هستند و در تکلیف همانند انسان نیستند که مزاحمی همانند شهوت و غضب داشته باشند. حیوانات عقل ندارند تا تکلیفی داشته باشند. نسخه جامع انسان است که هم قوّه فرشتگان و هم قوّه حیوانات را دارد. اگر با مهار و تعدیل به نحو مشروع بر شهوت و غضب غالب گردد، می‌تواند به مقام قرب و انس الهی نائل آید.