بشارت
بشارت به معنای مژده، اخبار به خیر و امر مطلوب است در مقابل انذار البته گاهی بشارت از باب انذار و اندوه بخش است ولی بیشتر در خبرهای شادیبخش استعمال میشود. در قرآن کریم بشارت به هر دو گونه آمده است: «بَشِّر المؤمنین: به مؤمنان بشارت بده» (بقره ۲۲۳) و «بَشِّر المنافقین بِاَنَّ لَهُم عذابً ألیماً: بشارت دِه منافقان را که برای آنان عذابی دردناک خواهد بود.» (نساء ۱۳۸) و به این خاطر بشارت گویند که با آن خبر دگرگونی در بشره صورت آدمی مشاهده میشود.
منظور از بشارت، رؤیاهای صادقه مبشره، مکاشفات رحمانی بشارت دهنده و الهامات ملکی و ربّانی مسرتبخش است از برای هدایت مشتاقان به حق که خداوند با نشان دادن حقایق قرب، آنان را به وصل خود نوید میدهد.
رسول خدا صلیالله علیه و آله چون صبح میکرد به یارانش میفرمود: آیا مبشّراتی هست؟ که مقصودش رؤیاهای صادقه بود.
رسول خدا صلیالله علیه و آله درباره آیه ۱۴ سوره یونس «آنها را در زندگی دنیا و آخرت بشارت است؛ لَهُمُ البُشری فِی الحیوةِ الدُّنیا وَ فِی الآخرةِ» فرمود: «بشارت در دنیا، رؤیای صحیح بشارتآمیز است که مؤمن میبیند (و یا درباره او میبینند) و بشارت در آخرت مژدهای است که در هنگام مرگ مؤمن به او میدهند که خداوند تو را آمرزیده است.»
ابوذر گفت از پیامبر صلیالله علیه و آله سؤال کردم: چه طور میشود که انسان کار نیک و عبادت را برای خودش انجام میدهد و مردم او را دوست میدارند؟ فرمود: «این بشارت و مژده زودرسی است برای مؤمن که خداوند این پاداش دنیوی را به او میدهد تا بعداً پاداش اخروی را در آن جهان عنایت فرماید.»
آن کس اهل بشارت است که اشارت داند **** نکتهها هست بسی، محرم اسرار کجا (حافظ)
بشارت درباره مسائل شریعت به این صورت است که اگر انسان اطاعت خدا کند، خداوند به او ثواب و پاداش میدهد و او را به بهشت میبرد. امّا وقتی درباره سلوک صحبت میکنیم نمیخواهیم بگوییم نماز بخوان چون همه نماز میخوانند یا مثلاً نمیگوییم روزه بگیر چون همه روزه میگیرند.
بشارتها در اینجا همان مسائلی است که در خواب یا مکاشفه بعضی منازل اهل سلوک را نشان میدهند که مثلاً به مقام متوکّلین رسیدهای! این خبر خیلی خوبی است. یا اگر امام معصوم یا ولیّ خدایی گفت ما تو را دوست داریم. این برای ما بشارت است.
خداوند در سوره کهف ۵۶ فرمود: «وَ ما نُرسِلُ المُرسَلینَ اِلّا مُبَشِّرینَ وَ مُنذِرین: و ما فرستادگان را جز نویدبخش و بیم دهنده نمیفرستیم.»
امامها و امامزادهها، اولیای خدا و موکّلین بشارتدهنده هستند.
میدمد در گوش هر غمگین، بشیر **** خیز، ای مُدبِر، رَهِ اقبال گیر (مثنوی)
بشارتدهنده در گوش هر غمگینی اینطور ترنّم میکند کهای بدبخت، از خواب غفلت بیدار شو و راه اقبال را پیشه کن یعنی راه طاعت و هدایت را بپوی.