بیغیرتی (بیهمّتی)
بیغیرتی در چیزهایی همانند حفظ ناموس و اولاد و عرض و آبرو مصداق پیدا میکند که حفظ آنها لازم است.
از آنجایی که در شرع مقدس زن و فرزند باید حفظ شوند تا جامعه شوند تا جامعه به روابط نامشروع و کارهای ناشایست مبتلا نشود. لازم است بزرگ خانواده برای حفظ آبرو با شهامت و مردانگی آنها را از انحراف بازدارد. در روایت است که «خداوند غیرتمند است و غیرت را دوست دارد.» کسی که بیحمیّت است دلش سرنگون و برعکس است و روح ایمان در او نمیباشد و از بیعصمتی و بیعفّتی رنج نمیبرد و غضبناک نمیشود.
نوشتهاند وقتی امیرالمؤمنین علیهالسلام در عراق شنیدند که در بازار زنها با مردان شانههایشان به هم میخورد ناراحت شدند و فرمودند: «ای اهل عراق شنیدهام زنان شما با مردان در راه برخورد میکنند، شرم نمیکنید؟» و باز فرمودند: «شرم نمیکنید و به غیرت نمیآیید که زنان شما به بازارها میروند و (در محل ازدحام) با مردهای کفّار شانه به هم میزنند که راه بیابند.» اینکه خداوند، فواحش را -چه بهصورت ظاهری و چه باطنی – حرام کرد، به خاطر غیرت الهی بوده است. در علاج گفتهاند: انسان نباید مانند خوک و خرس بیحیا باشد بلکه صفت شجاعت و مردانگی کسب کند. در حفظ ناموس اهمال ننماید و اگر احتمال فساد در خرید منزل برای خانواده میرود، خودش خرید کند. افراد بیعفت و ناپاک را در خانه خود راه ندهد. از مجالسی که زمینه این کار فراهم میشود، دوری کند. اهلوعیال را به مشاغل مفید مشغول کند و کتابهای سودمند که حیا و عفّت را قوی میکند برای آنان تهیه کند. از مجامعت در اتاقی که حتّی بچّه خردسال است دوری شود که اثر وضعی دارد. البته پرهیز از غیرت بیجا لازم است. مراد از غیرت بیجا سوءظنّ و بدگمانی که جنبه افراطی داشته باشد چه آنکه ادامهاش انسان را به نادرستی میکشد. چنانکه امیرالمؤمنین علیهالسلام در نامهای به امام حسن علیهالسلام این نکته را یادآوری کردند.