خشیت
خشیت به معنای هراسیدن، بیم داشتن و ترس شدید است.
خشیت، ترسی است توأم با تعظیم و بیشتر اوقات از دانایی ناشی می‌شود. لذا خداوند سبحان آن را به علما نسبت می‌دهد: «اِنّما یخشی الله من عباده العلماء: تنها بندگان دانشمند از خداوند می‌هراسند.» (فاطر ۲۸) منظور از دانشمند در آیه «عالم ربّانی» است که علم به معنای و حقایق برای او حاصل شده و هیبت و عظمت و جلال خدا را درک می‌کند.
در بسیاری از روایات خشیت با بکاء آمده است. چنان‌که امیرالمؤمنین علیه‌السلام به نوف فرمود: «هرگاه چشم مردی از خشیت خداوند قطره‌ای بگرید، خداوند دریایی از آتش را خاموش کند.»
این نوع احادیث بیشتر به امامان و اوصیاء و اولیاء و عالم ربّانی نظر دارد که از خشیت بسیار از جلال و کبریایی خداوند و هجران اشک‌های رحمت از چشمشان سرازیر می‌شود. امّا نوع مردم از خوف خدا یعنی از عذاب و جهنّم و کیفر و آتش و به خاطر ناراحتی‌ها روحی و روانی و مظلومیت خود و فقدان عزیزان و یا مالی که از دست داده و … گریه می‌کنند.
امّا موضوع شکستن دل و رقّت قلب برای بندگان کامل خداست هرچند اشکی از چشم ایشان جاری نشود که امیرالمؤمنین علیه‌السلام فرمود: «همانا برای خداوند بندگانی است که دل‌هایشان شکسته می‌گردد از خشیت خداوند.»
بزرگی گفته: «هرکه را درست شود معرفت به خدای، هیبت و خشیت بر او ظاهر گردد.» و گفته‌اند: «هرکه را محبّت داده‌اند و فقر، اگر او را خشیت ندهند، او فریضه است.»
خوف و خشیت هر دو به معنای ترسیدن است. امّا خوف ترس انسان از وقوع نامطلوبی در آینده است مانند عذاب از آتش یا از دست دادن مطلوبی و … امّا خشیت حالتی است که به هنگام درک عظمت خداوند و هیبت او و ترس از مهجور ماندن از انوار فیض اوست و این جز برای کسانی که به عظمت و کبریایی او واقف‌اند و لذّت قرب را چشیده‌اند حاصل نمی‌شود.
خشیت یعنی ترس شدید و این کلمه مأخوذ از درختی است که بالکلّیة بخشکد و خوف به معنی نقصان و از شتر مریض أخذ شده که مریضی دارد و هنوز از بین نرفته است. خشیت از خوف شدیدتر است.
خشیت میراث علم است و علم، شعاع معرفت و قلب ایمان است.