خوض در باطل

مراد از خوض (فرو رفتن) در باطل، سخن گفتن و حکایت کردن معصیت‌ها و فجور است. مثل حکایت احوال زنان بدکار و مجالس شراب و رفتار اهل فسق و عیّاشی و اسراف ثروتمندان و تکبّر و گردنکشی ظالمان و عادات و مراسم ناپسند و … که همه از پستی و پلیدی قوّهٔ شهوت است.
خوض در باطل، نقل گناهانی است که در گذشته واقع شده، فقط برای میل و خواهش نفس بی‌آنکه نیازی به گفتن آن‌ها باشد.
فرو رفتن در کلمات و مطالب و چیزهایی که جنبهٔ فجور و باطل و شهوت و فحشا و منکرات دارد، تنها به لفظ نیست، بلکه در خود عمل، آلودگی و فسوق آن ظاهر می‌گردد.
به حرف‌ها و مطالبی که گذراست و بر اصول و پایه نیست، خوض در باطل نمی‌گویند. خوض، فرو رفتن و آلوده شدن و تأمّل در آن است.
یکی از آفات فضول سخن، خوض در باطل است و کسی که در غیر مهم بسیار سخن گوید، از خوض در باطل ایمن نباشد.
رسول خدا صلی‌الله علیه و آله فرمود: «در روز قیامت خطای کسانی از همه بیشتر است که بیشتر در باطل فرو رفته است.»
مثلاً کسی که از کلامش انواع خوض در باطل صادر شود که او را هلاک کند درحالی‌که آن را کوچک می‌شمارد. چون اکثر یاوه‌گویی‌ها فرو رفتن در باطل است.
چون انواع باطل و معاصی بی حدّ و حصر است فرو رفتن در آن‌ها نیز چنین است و انواع نامحدود دارد. لذا خوض در باطل معنی وسیع و گسترده‌ای دارد. از جمله شامل حال کسانی که گناهانی را که انجام می‌دهند به عنوان تلذّذ یا افتخار نقل می‌کنند و یا حکایت بدعت‌ها و مذاهب فاسد یا سخنانی که شاید اعتقاد و ایمان شخص دچار آفت شود و چه‌بسا ایمانش را از دست بدهد.
یا شوخی‌ها و کلمات رکیکی که در نیّت آلوده به انحراف فکری و باعث لغزش شود … در واقع نقل هر چیزی غیر حق از گناه یا افتراء یا غیبت یا … .
مردی از انصار از مجلس کسانی که یاوه می‌گفتند و در باطل فرو رفته بودند، گذشت. به آن‌ها گفت وضو بگیرید که بعضی از آنچه می‌گویید از حَدَث بدتر است.
در سوره مدثّر ۴۵ آمده از گناه‌کاران می‌پرسند: چه چیز شما را به دوزخ درآورد؟ در جواب گویند: … «وَ کُنّا نَخُوضُ مَعَ الْخائِضین: با فرو رفتگان (در یاوه‌گویی) فرو می‌رفتیم.»