در سند دعای ندبه در کتاب المزار الکبیر آمده است که، محمد بن علی بن قرّه گفت: من دعای ندبه را از کتاب (دعای) محمد بن حسین بن سفیان بزوفری نقل کردم و گوید: آن دعای صاحبالزمان صلواتاللهعلیه است و مستحب است در اعیاد چهارگانهٔ فطر و قربان و غدیر و جمعه خوانده شود. محمد بن حسین بزوفری استاد شیخ مفید (متوفّی ۴۱۲ هـ. ق) بوده و شیخ مفید از او تجلیل و به نیکی یاد کرده است و از تاریخ برمیآید که ایشان با بعضی نوّاب اربعهٔ امام در غیبت صغری رابطه داشته است. دعای ندبه طبق سند کتاب المزار الکبیر منسوب (نه یقینی) به امام است. متن دعای ندبه:
۱- اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعٰالَمیٖنَ وَ صَلَّی اللَّهُ عَلیٰ سَیِّدِنٰا مُحَمَّدٍ نَبِیِّهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ تَسْلیٖماً، | |
۲- اَللّٰهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ عَلیٖ مٰا جَریٰ بِهِ قَضٰاؤُکَ فی أَوْلِیٰائِکَ الَّذیٖنَ اسْتَخْلَصْتَهُمْ لِنَفْسِکَ وَ دیٖنِکَ إِذِ اخْتَرْتَ لَهُمْ جَزیٖلَ مٰا عِنْدَکَ مِنَ النَّعیٖمِ الْمُقیٖمِ الَّذیٖ لٰا زَوٰالَ لَهُ وَ لَا اضْمِحْلٰالَ | |
۳- بَعْدَ أَنْ شَرَطْتَ عَلَیْهِمُ الزُّهْدَ فی زَخٰارِفِ هٰذِهِ الدُّنْیٰا الدَّنِیَّةِ وَ زِبْرِجِهٰا فَشَرَطُوا لَکَ ذٰلِکَ وَ عَلِمْتَ مِنْهُمُ الْوَفٰاءَ بِهِ. فَقَبِلْتَهُمْ وَ قَرَّبْتَهُمْ وَ قَدَّمْتَ لَهُمُ الذِّکْرَ الْعَلِی وَ الثَّنٰاءَ الْجَلِی وَ أَهْبَطْتَ عَلَیْهِمْ مَلٰائِکَتَکَ وَ کَرَّمْتَهُمْ بِوَحْیِکَ وَ رَفَدْتَهُمْ بِعِلْمِکَ، | |
۴- وَ جَعَلْتَهُمُ الذَّرٰائِعَ إِلَیْکَ وَ الْوَسیٖلَةَ إِلیٰ رِضْوٰانِکَ. فَبَعْضٌ أَسْکَنْتَهُ جَنَّتَکَ إِلیٰ أَنْ أَخْرَجْتَهُ مِنْهٰا وَ بَعْضٌ حَمَلْتَهُ فی فُلْکِکَ وَ نَجَّیْتَهُ وَ مَنْ آمَنَ مَعَهُ مِنَ الْهَلَکَةِ بِرَحْمَتِکَ وَ بَعْضٌ اتَّخَذْتَهُ خَلیٖلًا وَ سَأَلَکَ لِسٰانَ صِدْقٍ فِی الْآخِریٖنَ فَأَجَبْتَهُ وَ جَعَلْتَ ذٰلِکَ عَلِیاً. وَ بَعْضٌ کلَّمْتَهُ مِنْ شَجَرَةٍ تَکْلیٖماً وَ جَعَلْتَ لَهُ مِنْ أَخیٖهِ رِدْءاً وَ وَزیٖراً وَ بَعْضٌ أَوْلَدْتَهُ مِنْ غَیرِ أَبٍ وَ آتَیْتَهُ الْبَینٰاتِ وَ أَیَّدْتَهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ. | |
۵- وَ کلًّا شَرَعْتَ لَهُ شَریٖعَةً وَ نَهَجْتَ مِنْهٰاجاً وَ تَخَیَّرْتَ لَهُ أَوْصِیاءَ مُسْتَحْفِظاً بَعْدَ مُسْتَحْفِظٍ مِنْ مُدَّةٍ إِلیٰ مُدَّةٍ، إِقٰامَةً لِدیٖنِکَ وَ حُجَّةً عَلیٰ عِبٰادِکَ وَ لِئَلّٰا یَزُولَ الْحَقُّ عَنْ مَقَرِّهِ وَ یغْلِبَ الْبٰاطِلُ عَلیٰ أَهْلِهِ وَ لٰا یَقُولَ أَحَدٌ لَوْ لٰا أَرْسَلْتَ إِلَینٰا رَسُولًا مُنْذِراً، | |
۶- فَنَتَّبِعَ آیٰاتِکَ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَذِلَّ وَ نَخْزی. إِلَی أَنِ انْتَهَیْتَ بِالْأَمْرِ إِلیٰ حَبیٖبِکَ وَ نَجیٖبِکَ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللَّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ، فَکٰانَ کَمَا انْتَجَبْتَهُ سَیِّدَ مَنْ خَلَقْتَهُ وَ صَفْوَةَ مَنِ اصْطَفَیْتَهُ وَ أَفْضَلَ مَنِ اجْتَبَیْتَهُ، وَ أَکرَمَ مَنِ اعْتَمَدْتَهُ. قَدَّمْتَهُ عَلیٰ أَنْبِیٰائِکَ وَ بَعَثْتَهُ إِلَی الثَّقَلَیْنِ مِنْ عِبٰادِکَ وَ أَوْطٰأْتَهُ مَشٰارِقَکَ وَ مَغٰارِبَکَ، | |
۷- وَ سَخَّرْتَ لَهُ الْبُرٰاقَ وَ عَرَجْتَ بِهِ إِلَی سَمٰائِکَ وَ أَوْدَعْتَهُ عِلْمَ مٰا یَکُونُ إِلَی انْقِضٰاءِ خَلْقِکَ. ثُمَّ نَصَرْتَهُ بِالرُّعْبِ وَ حَفَفْتَهُ بِجَبْرَئیٖلَ وَ میٖکٰائیٖلَ وَ الْمُسَوِّمیٖنَ مِنْ مَلٰائِکَتِکَ وَ وَعَدْتَهُ أَنْ تُظْهِرَهُ عَلَی الدّیٖنِ کلِّهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ. وَ ذٰلِکَ بَعْدَ أَنْ بَوَّأْتَهُ مُبَوَّءَ صِدْقٍ مِنْ أَهْلِهِ وَ جَعَلْتَ لَهُ وَ لَهُمْ أَوَّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذیٖ بِبَکَّةَ مُبٰارَکاً وَ هُدیً لِلْعٰالَمیٖنَ فیٖهِ آیٰاتٌ بَیِّنٰاتٌ، مَقٰامُ إِبْرٰاهیٖمَ وَ مَنْ دَخَلَهُ کٰانَ آمِناً | |
۸- وَ قُلْتَ: إِنَّمٰا یُریٖدُ اللَّهُ لِیذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهیٖراً ثُمَّ جَعَلْتَ أَجْرَ مُحَمَّدٍ صَلَوٰاتُکَ عَلَیْهِ وَ آلِهِ مَوَدَّتَهُمْ فی کِتٰابِکَ، | |
۹- فَقُلْتَ: قُلْ مٰا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ مِنْ أَجْرٍ إِلّٰا مَنْ شٰاءَ أَنْ یَتَّخِذَ إِلیٰ رَبِّهِ سَبیٖلًا، فَکٰانُوا هُمُ السَّبیٖلَ إِلَیْکَ وَ الْمَسْلَکَ إِلیٰ رِضْوٰانِکَ. | |
۱۰- فَلَمَّا انْقَضَتْ أَیامُهُ أَقٰامَ وَلِیُّهُ عَلِی بْنَ أَبیٖ طٰالِبٍ صَلَوٰاتُکَ عَلَیْهِمٰا وَ آلِهِمٰا هٰادِیاً، اِذْ کٰانَ هُوَ الْمُنْذِرَ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هٰادٍ، | |
۱۱- فَقٰالَ وَ الْمَلَأُ أَمٰامَهُ: مَنْ کُنْتُ مَوْلٰاهُ فَعَلِیٌ مَوْلٰاهُ، اَللّٰهُمَّ وٰالِ مَنْ وٰالٰاهُ وَ عٰادِ مَنْ عٰادٰاهُ وَانْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَاخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ وَ قٰالَ: مَنْ کُنْتُ أَنَا وَلِیُّهُ فَعَلِیٌ أَمیٖرُهُ وَ قٰالَ: أَنَا وَ عَلِیُ مِنْ شَجَرَةٍ وٰاحِدَةٍ وَ سٰائِرُ النّٰاسِ مِنْ أَشْجٰارٍ شَتّٰی. وَ أَحَلَّهُ مَحَلَّ هٰارُونَ مِنْ مُوسیٰ، | |
۱۲- فَقٰالَ: أَنْتَ مِنّیٖ بِمَنْزِلَةِ هٰارُونَ مِنْ مُوسیٰ إِلّٰا أَنَّهُ لٰا نَبِیٌ بَعْدیٖ وَ زَوَّجَهُ ابْنَتَهُ سَیِّدَةَ نِسٰاءِ الْعَالَمیٖنَ وَ أَحَلَّ لَهُ مِنْ مَسْجِدِهِ مٰا حَلَّ لَهُ وَ سَدَّ الْأَبْوٰابَ إِلّٰا بٰابَهُ. ثُمَّ أَوْدَعَهُ عِلْمَهُ وَ حِکمَتَهُ، | |
۱۳- فَقٰالَ: أَنَا مَدیٖنَةُ الْعِلْمِ وَ عَلِیُ بٰابُهٰا، فَمَنْ أَرٰادَ الْحِکمَةَ فَلْیأْتِهٰا مِنْ بٰابِهٰا، ثُمَّ قٰالَ لَهُ: أَنْتَ أَخیٖ وَ وَصِیی وَ وٰارِثیٖ، لَحْمُکَ مِنْ لَحْمِی وَ دَمُکَ مِنْ دَمیٖ وَ سِلْمُکَ سِلْمیٖ وَ حَرْبُکَ حَرْبیٖ، | |
۱۴- و الْإِیمٰانُ مُخٰالِطٌ لَحْمَکَ وَ دَمَکَ، کَمٰا خٰالَطَ لَحْمیٖ وَ دَمیٖ وَ أَنْتَ غَداً عَلَی الْحَوْضِ مَعیٖ وَ أَنْتَ خَلیٖفَتیٖ وَ أَنْتَ تَقْضیٖ دَینیٖ وَ تُنْجِزُ عِدٰاتیٖ وَ شیٖعَتُکَ عَلیٰ مَنٰابِرَ مِنْ نُورٍ مُبْیضَّةً وُجُوهُهُمْ حَوْلیٖ فِی الْجَنَّةِ وَ هُمْ جِیرٰانیٖ وَ لَوْ لٰا أَنْتَ یٰا عَلِی لَمْ یَعْرَفِ الْمُؤْمِنُونَ بَعْدیٖ، فَکٰانَ بَعْدَهُ هُدًی مِنَ الضَّلٰالَةِ وَ نُوراً مِنَ الْعَمیٖ وَ حَبْلَ اللَّهِ الْمَتیٖنَ وَ صِرٰاطَهُ الْمُسْتَقیٖمَ لٰا یَسْبَقُ بِقَرٰابَةٍ فی رَحِمٍ وَ لٰا بِسٰابِقَةٍ فی دیٖنٍ وَ لٰا یَلْحَقُ فی مَنْقَبَةٍ مِنْ مَنٰاقِبِهِ، یحْذُو حَذْوَ الرَّسُولِ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِمٰا وَ آلِهِمٰا | |
۱۵- وَ یُقٰاتِلُ عَلَی التَّأْویٖلِ وَ لٰا تَأْخُذُهُ فِی اللَّهِ لَوْمَةُ لٰائِمٍ. قَدْ وَتَرَ فیٖهِ صَنٰادیٖدَ الْعَرَبِ، وَ قَتَلَ أَبْطٰالَهُمْ وَ نٰاهَشَ ذُؤْبٰانَهُمْ وَ أَوْدَعَ قُلُوبَهُمْ أَحْقٰاداً بَدْرِیَّةً وَ خَیبَرِیَّةً وَ حُنَیْنِیَّةً وَ غَیرَهُنَّ، فَأَضَبَّتْ عَلَی عَدٰاوَتِهِ وَ أَکبَّتْ عَلَی مُنٰابَذَتِهِ، حَتّٰی قَتَلَ النّٰاکِثیٖنَ وَ الْقٰاسِطیٖنَ وَ الْمٰارِقیٖنَ. وَ لَمّٰا قَضیٰ نَحْبَهُ وَ قَتَلَهُ أَشْقَی الْآخِریٖنَ، یَتْبَعُ أَشْقَی الْأَوَّلیٖنَ، لَمْ یَمْتَثَلْ أَمْرُ الرَّسُولِ صَلَّی اللَّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ فِی الْهٰادیٖنَ بَعْدَ الْهٰادیٖنَ وَ الْأُمَّةُ مُصِرَّةٌ عَلَی مَقْتِهِ، مُجْمِعَةٌ عَلَی قَطیٖعَةِ رَحِمِهِ وَ إِقْصٰاءِ وُلْدِهِ، إِلَّا الْقَلیٖلَ مِمَّنْ وَفیٰ لِرِعٰایةِ الْحَقِّ فیٖهِمْ. | |
۱۶- فَقُتِلَ مَنْ قُتِلَ وَ سُبِی مَنْ سُبِی وَ أُقْصِی مَنْ أُقْصِی، وَ جَرَی الْقَضٰاءُ لَهُمْ بِمٰا یرْجیٰ لَهُ حُسْنُ الْمَثُوبَةِ، إِذْ کٰانَتِ الْأَرْضُ لِلَّهِ یُورِثُهٰا مَنْ یَشٰاءُ مِنْ عِبٰادِهِ الصّٰالِحیٖنَ وَ الْعٰاقِبَةُ لِلْمُتَّقیٖنَ، | |
۱۷- وَ سُبْحٰانَ رَبِّنٰا إِنْ کٰانَ وَعْدُ رَبِّنٰا لَمَفْعُولًا وَ لَنْ یُخْلِفَ اللَّهُ وَعْدَهُ وَ هُوَ الْعَزیٖزُ الْحَکیمُ*. فَعَلَی الْأَطَائِبِ مِنْ أَهْلِ بَیْتِ مُحَمَّدٍ وَ عَلِیٍ صَلَّی اللَّهُ عَلَیهِمٰا وَ آلِهِمٰا، فَلْیَبْکَ الْبٰاکُونَ وَ إِیاهُمْ فَلْینْدُبِ النّٰادِبُونَ وَ لِمِثْلِهِمْ فَلْتُدَرَّ الدُّمُوعُ، وَ لْیَصْرُخِ الصّٰارِخُونَ وَ یُضِجَّ الضّٰاجُّونَ وَ یَعِجَ الْعٰاجُّونَ. أَینَ الْحَسَنُ أَینَ الْحُسَینُ، أَینَ أَبْنٰاءُ الْحُسَینِ، صٰالِحٌ بَعْدَ صٰالِحٍ وَ صٰادِقٌ بَعْدَ صٰادِقٍ، أَینَ السَّبیٖلُ بَعْدَ السَّبیٖلِ، أَینَ الْخِیرَةُ بَعْدَ الْخِیرَةِ، أَینَ الشَّمُوسُ الطّٰالِعَةُ، أَینَ الْأَقْمٰارُ الْمُنیٖرَةُ، أَینَ الْأَنْجُمُ الزّٰاهِرَةُ، أَینَ أَعْلٰامُ الدّیٖنِ وَ قَوٰاعِدُ الْعِلْمِ. | |
۱۸- أَینَ بَقِیَّةُ اللَّهِ الَّتیٖ لٰا تَخْلُو مِنَ الْعِتْرَةِ الْهٰادِیةِ، أَینَ الْمُعَدُّ لِقَطْعِ دٰابِرِ الظَّلَمَةِ، أَینَ الْمُنْتَظَرُ لِإِقٰامَةِ الْأَمْتِ وَ الْعِوَجِ، أَینَ الْمُرْتَجیٰ لِإِزٰالَةِ الْجَوْرِ وَ الْعُدْوٰانِ، | ۱۸- کجاست باقیماندهٔ خدا که از عترت هدایتکننده خالی نیست؟ کجاست آن آماده که ریشهٔ ستمکاران را قطع نماید؟ کجاست آن منتظَر که راست کنندهٔ ناراستی و کجی میباشد؟ کجاست آن امید شده برای از بین بردن ستم و دشمنی؟ |
۱۹- أَینَ الْمُدَّخَرُ لِتَجْدیٖدِ الْفَرٰائِضِ وَ السُّنَنِ، أَینَ الْمُتَخَیرُ لِإِعٰادَةِ الْمِلَّةِ وَ الشَّریٖعَةِ، أَینَ الْمُؤَمَّلُ لِإِحْیٰاءِ الْکتٰابِ وَ حُدُودِهِ، أَینَ مُحْیٖی مَعٰالِمِ الدّیٖنِ وَ أَهْلِهِ، | ۱۹- کجاست آن ذخیره شده برای تازه کردن واجبات و سنّتها؟ کجاست آن برگزیده برای بازگرداندن آیین و شریعت؟ کجاست آن آرزو شده برای زنده کردن قرآن و مجازات شرعی آن؟ کجاست زنده کنندهٔ تعلیمات دین و اهل آن؟ |
۲۰- أَینَ قٰاصِمُ شَوْکةِ الْمُعْتَدیٖنَ، أَینَ هٰادِمُ أَبْنِیَةِ الشِّرْکِ وَ النِّفٰاقِ. أَینَ مُبیٖدُ أَهْلِ الْفِسْقِ وَ الْعِصْیٰانِ، أَینَ حٰاصِدُ فُرُوعِ الْغَی وَ الشِّقٰاقِ، | ۲۰- کجاست آن درهمشکنندهٔ قدرت متجاوزان؟ کجاست ویران کنندهٔ بناهای شرک و دو روئی؟ کجاست آن نابودکنندهٔ بدکاران و نافرمانان؟ کجاست آن درو کنندهٔ شاخههای گمراهی و ستیز؟ |
۲۱- أَینَ طٰامِسُ آثٰارِ الزَّیْغِ وَ الْأَهْوٰاءِ، أَینَ قٰاطِعُ حَبٰائِل الْکذِبِ وَ الِافْتِرٰاءِ، أَینَ مُبیٖدُ أَهْلِ الْعِنٰادِ وَ الْمَرَدَةِ، | ۲۱- کجاست آن محوکنندهٔ آثار انحراف و هوسها؟ کجاست آن قطع کنندهٔ ریسمان دروغ و تهمتها؟ کجاست آن نابودکنندهٔ گردن کشان و سرکشان؟ |
۲۲- أَینَ مُعِزُّ الْأَوْلِیٰاءِ وَ مُذِلُّ الْأَعْدٰاءِ، أَینَ جٰامِعُ الْکلِمَةِ عَلَی التَّقْویٰ، أَینَ بٰابُ اللَّهِ الَّذیٖ مِنْهُ یؤْتَی. أَینَ وَجْهُ اللَّهِ الَّذیٖ إِلَیهِ تَتَوَجَّهُ الْأَوْلِیٰاءُ، | ۲۲- کجاست آن عزیز کنندهٔ دوستان و خوارکنندهٔ دشمنان؟ کجاست آن جمع کنندهٔ همه به پرهیزگاری؟ کجاست آن درگاه خداوندی که از آن در وارد شوند؟ کجاست آن چهرهٔ خداوندی که بهسوی او دوستان توجّه کنند؟ |
۲۳- أَیْنَ السَّبَبُ الْمُتَّصِلُ بَیْنَ الْأَرْضِ وَ السَّمٰاءِ، أَینَ صٰاحِبُ یَوْمِ الْفَتْحِ وَ نٰاشِرُ رَایةِ الْهُدیٰ، أَیْنَ مُؤَلِّفُ شَمْلِ الصَّلٰاحِ وَ الرِّضٰا، أَیْنَ الطّٰالِبُ بِذُحُولِ الْأَنْبِیٰاءِ وَ أَبْنٰاءِ الْأَنْبِیٰاءِ، | ۲۳- کجاست آن سببساز میان زمین و آسمان؟ کجاست آن دارندهٔ روز پیروزی و گسترشدهندهٔ پرچم هدایت؟ کجاست آن جمع کنندهٔ گروهها بر نیکو کار شدن و خشنودی؟ کجاست آن طلب کنندهٔ خونهای پیامبران و فرزندان پیامبران |
۲۴- أَینَ الطّٰالِبُ بِدَمِ الْمَقْتُولِ بِکَرْبَلٰاءَ. أَینَ الْمَنْصُورُ عَلیٰ مَنِ اعْتَدیٰ عَلَیهِ وَ افْتَریٰ، أَینَ الْمُضْطَرُّ الَّذیٖ یجٰابُ إِذٰا دَعٰا، أَینَ صَدْرُ الْخَلٰائِفِ ذُو الْبِرِّ وَ التَّقْویٰ، | ۲۴- کجاست آن طلب کنندهٔ خونِ کشتهشدهٔ به کربلا؟ کجاست آنکه پیروزمند شده بر آن کسی که تجاوز کرد و تهمت زد؟ کجاست آن مضطرّ که اجابت شود وقتیکه دعا کرد؟ کجاست مقدّم جانشینان صاحب نیکی و پرهیزگاری؟ |
۲۵- أَیْنَ ابْنُ النَّبِی الْمُصْطَفیٰ وَ ابْنُ عَلِی الْمُرْتَضیٰ وَ ابْنُ خَدیٖجَةَ الْغَرّٰاءِ وَ ابْنُ فٰاطِمَةَ الْکبْریٰ. بِأَبیٖ أَنْتَ وَ أُمّیٖ وَ نَفْسیٖ لَکَ الْوِقٰاءُ وَ الْحِمَی، | ۲۵- کجاست فرزند پیامبر برگزیده و فرزند علی مرتضی و فرزند خدیجهٔ روشن جبین و پسر فاطمهٔ بزرگ؟ پدر و مادرم و جانم برایت سپر و حمایت باد. |
۲۶- یَا ابْنَ السّٰادَةِ الْمُقَرَّبیٖنَ یَا ابْنَ النُّجَبٰاءِ الْأَکرَمیٖنَ یا ابْنَ الْهُدٰاةِ الْمَهْدِیّیٖنَ، یَا ابْنِ الْخِیرَةِ الْمُهَذَّبیٖنَ، یَا ابْنَ الْغَطٰارِفَةِ الْأَنْجَبیٖنَ یَا ابْنَ الْأَطٰائِبِ الْمُطَهَّریٖنَ، | ۲۶- ای فرزند آقای مقرّبان، ای فرزند اصیل گرامیان، ای فرزند راهنمایان راه راست شده، ای فرزند نیکان وارسته، ای فرزند رادمردان اصیل نژاد، ای فرزند پاکزاد پاکیزگان. |
۲۷- یَا ابْنَ الْخَضٰارِمَةِ الْمُنْتَجَبیٖنَ، یَا ابْنَ الْقَمٰاقِمَةِ الْأَکرَمیٖنَ، یَا ابْنَ الْبُدُورِ الْمُنیٖرَةِ، یَا ابْنَ السُّرُجِ الْمُضیٖئَةِ، یَا ابْنَ الشُّهُبِ الثَّاقِبَةِ، یَا ابْنَ الْأَنْجُمِ الزّٰاهِرَةِ، یَا ابْنَ السُّبُلِ الْوٰاضِحَةِ، یَا ابْنَ الْأَعْلٰامِ اللّٰائِحَةِ، یَا ابْنَ الْعُلُومِ الْکٰامِلَةِ، یَا ابْنَ السُّنَنِ الْمَشْهُورَةِ یَا ابْنَ الْمَعٰالِمِ الْمَأْثُورَةِ | ۲۷- ای فرزند دریای بیکران پاکسرشت، ای فرزند اقیانوس جوانمردتر، ای فرزند ماههای تابان، ای فرزند چراغهای روشن، ای فرزند شعلههای درخشان، ای فرزند ستارههای فروزان، ای فرزند راههای روشن، ای فرزند پرچمهای آشکار، ای فرزند دانشهای کامل، ای فرزند روشهای نامدار، ای فرزند نشانههای بر جای مانده، |
۲۸- یَا ابْنَ الْمُعْجِزٰاتِ الْمَوْجُودَةِ، یَا ابْنَ الدَّلٰائِلِ الْمَشْهُورَةِ، یَا ابْنَ الصِّرٰاطِ الْمُسْتَقیٖمِ، یَا ابْنَ النَّبَإِ الْعَظیٖمِ، یَا ابْنَ مَنْ هُوَ فی أُمِّ الْکتٰابِ لَدَی اللَّهِ عَلِی حَکیٖمٌ، | ۲۸- ای فرزند معجزات ماندگار، ای پسر دلیلهای نامآور، ای فرزند راه راست، ای فرزند خبر بزرگ، ای فرزند کسی که در لوح محفوظ نزد خدا والای درستکار است. |
۲۹- یَا ابْنَ الْآیٰاتِ الْبَیِّنٰاتِ، یَا ابْنَ الدَّلٰائِلِ الظّٰاهِرٰاتِ، یَا ابْنَ الْبَرٰاهیٖنِ الْبٰاهِرٰاتِ. یَا ابْنَ الْحُجَجِ الْبٰالِغٰاتِ، یَا ابْنَ النِّعَمِ السّٰابِغٰاتِ، یَا ابْنَ طٰه وَ الْمُحْکمٰاتِ، یَا ابْنَ یٰس وَ الذّٰارِیٰاتِ، یَا ابْنَ الطُّورِ وَ الْعٰادِیٰاتِ، | ۲۹- ای فرزند نشانههای آشکار، ای فرزند دلیلهای پدیدار، ای فرزند برهانهای نمایان، ای فرزند حجّتهای رسا، ای فرزند نعمتهای فراوان، ای فرزند طه و آیات محکم قرآنی، ای فرزند یاسین و ذاریات، ای فرزند طور و عادیات |
۳۰- یَا ابْنَ مَنْ دَنٰا فَتَدَلّٰی، فَکٰانَ قٰابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنیٰ، دُنُوّاً وَ اقْتِرٰاباً مِنَ الْعَلِی الْأَعْلٰی. لَیْتَ شِعْریٖ، أَینَ اسْتَقَرَّتْ بِکَ النَّویٖ، بَلْ أَی أَرْضٍ تُقِلُّک أَوْ ثَرَی، | ۳۰- ای فرزند آنکه (شب معراج) نزدیک شد و به مقام قُرب رسید، بهطوریکه فاصلهاش به اندازهٔ دو سر کمان یا نزدیکتر نزدیک شد که نزدیکی به خدای والای والاتر بود. ایکاش میدانستم که مرکز اصلی قرارگاهت کجاست؟ بلکه کدام زمین و منطقه، تو را در بر داشته است؟ |
۳۱- أَ بِرَضْوَی أَوْ غَیرِهٰا مِنْ ذِی طُوَی، عَزیٖزٌ عَلیٰ أَنْ أَرَی الْخَلْقَ وَ أَنْتَ لٰا تُرَی، وَ لٰا أَسْمَعُ لَکَ حَسیٖساً وَ لٰا نَجْویٰ، عَزیٖزٌ عَلیٰ أَن تُحیٖطَ بِکَ دُونِی الْبَلْویٰ وَ لٰا ینٰالَکَ مِنّیٖ ضَجیٖجٌ وَ لٰا شَکویٰ. | ۳۱- آیا در کوه رضوی هستی یا در غیر آن، یا در ذی طوی هستی؛ سخت است بر من، اینکه مردم را میبینم و تو را نمیبینم، و از تو صدا و رازی نمیشنوم. سخت است بر من، اینکه تو را نه، مرا بلا فراگرفته باشد و از من ناله و شکایتی به تو نرسد. |
۳۲- بِنَفْسیٖ أَنْتَ مِنْ مُغَیبٍ لَمْ یخْلُ مِنّٰا، بِنَفْسیٖ أَنْتَ مِنْ نٰازِحٍ مٰا نَزَحَ عَنّٰا، بِنَفْسیٖ أَنْتَ أُمْنِیةُ شٰائِقٍ یتَمَنّٰی، مِنْ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَةٍ ذَکرٰا فَحَنَّا، | ۳۲- جانم فدایت، تو پنهانی که از ما بیرون نیستی. جانم فدایت که دور از نظری که جدا از ما نیستی. جانم فدایت، تو آرزوی هر مشتاقی که از مرد و زن تو را آرزو کند که به یادت بنالد. |
۳۳- بِنَفْسیٖ أَنْتَ مِنْ عَقیٖدِ عِزٍّ لٰا یسٰامَی، بِنَفْسیٖ أَنْتَ مِنْ أَثیٖلِ مَجْدٍ لٰا یجٰازَی، بِنَفْسیٖ أَنْتَ مِنْ تِلٰادِ نِعَمٍ لٰا تُضٰاهَی [یضاهی]، بِنَفْسیٖ أَنْتَ مِنْ نَصیٖفِ شَرَفٍ لٰا یسٰاوَی | ۳۳- جانم فدایت، تو آن سر رشتهٔ عزّتی که همطراز نداری. جانم فدایت، تو از ارکان شرف هستی که همتا نداری. جانم فدایت، تو آن نعمت دیرینی هستی که مانند نداری. جانم فدایت، تو از آن خاندان شرافتی که برابر نداری. |
۳۴- إِلیٰ مَتیٰ أَحٰارُ فیٖکَ یٰا مَوْلٰای، وَ إِلیٰ مَتیٰ وَ أَی خِطٰابٍ أَصِفُ فیٖکَ وَ أَی نَجْوَی، عَزیٖزٌ عَلَی أَنْ أُجٰابَ دُونَکَ وَ أُنٰاغَی، عَزیٖزُ عَلیٰ أَنْ أَبْکیٖکَ وَ یخْذُلَکَ الْوَریٰ، |
۳۴- تا کی دربارهات ای مولایم حیران بمانم، و تا کی و به کدام گفتار تو را وصفت کنم و چگونه راز و نیاز کنم. سخت است بر من اینکه پاسخ از غیر تو و گفتار فریبنده بشنوم. سخت است بر من، اینکه برایت گریه کنم ولی مردم تو را واگذارند. |
۳۵- عَزیٖزُ عَلیٰ أَنْ یجْریٖ عَلَیْکَ دُونَهُمْ مٰا جَریٰ. هَلْ مِنْ مُعیٖنٍ فَأُطیٖلَ مَعَهُ الْعَویٖلَ وَ الْبُکٰاءَ، هَلْ مِنْ جَزُوعٍ فَأُسٰاعِدَ جَزَعَهُ إِذٰا خلأ، | ۳۵- سخت است بر من اینکه (همهٔ مشکلات) بر تو بگذرد نه بر آنها. آیا یاری کنندهای است تا همراهش ناله و گریهٔ طولانی کنم. آیا زاری کنندهای است تا به نالهاش یاریاش کنم در وقت خلوت. |
۳۶- هَلْ قَذیٖتْ عَینٌ فَسٰاعَدَتْهٰا عَیْنیٖ عَلَی الْقَذَی، هَلْ إِلَیْکَ یَا ابْنَ أَحْمَدَ سَبیٖلٌ فَتُلْقَی، هَلْ یَتَّصِلُ یوْمُنٰا مِنْکَ بِعِدَةٍ فَنَحْظَی. مَتٰی نَرِدُ مَنٰاهِلَکَ الرَّوِیةَ فَنَرْوَی، | ۳۶- آیا چشم خاشاک رفتهای است تا چشم در اشک ریختن با او همدم شود. آیا بهسوی تو ای فرزند احمد، راهی است تا تو را ملاقات کنم. آیا روزگار جدایی ما به تو متّصل میشود تا به مدّتها بهرهمند گردیم. کِی میشود به چشمهٔ سیرابت وارد شویم و سیراب گردیم. |
۳۷- مَتیٰ نَنْتَقِعُ [نَنْتَفِعُ] مِنْ عَذْبِ مٰائِکَ فَقَدْ طَالَ الصَّدَی، مَتیٰ نُغٰادیٖکَ وَ نُرٰاوِحُک فَتُقِرَّ عُیُونَنٰا، مَتیٰ تَرٰانٰا وَ نَرٰاکَ وَ قَدْ نَشَرْتَ لِوٰاءَ النَّصْرِ تُرَی. | ۳۷- کِی میشود از آب گوارایت استفاده ببریم که تشنگی طولانی شد؟ تا کی صبح و شام را با تو به سر کنیم تا چشممان روشن گردد؟ کِی میشود که تو ما را و ما تو را ببینیم، درحالیکه پرچم پیروزیات را گسترده باشی. |
۳۸- أَ تَرٰانٰا نَحُفُّ بِکَ وَ أَنْتَ تَؤُمُّ الْمَلَأَ وَ قَدْ اِملَأْتَ الْأَرْضَ عَدْلًا، وَ أَذَقْتَ أَعْدٰاءَکَ هَوٰاناً وَ عِقٰاباً وَ أَبَرْتَ الْعُتٰاةَ وَ جَحَدَةَ الْحَقِّ وَ قَطَعْتَ دٰابِرَ الْمُتَکَبِّریٖنَ وَاجَتَثَثْتَ أُصُولَ الظّٰالِمیٖنَ وَ نَحْنُ نَقُولُ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعٰالَمیٖنَ | ۳۸- آیا خواهی دید که ما بر گرد تو حلقه زدهایم و تو امامت کنی ما را، درحالیکه زمین را پر از عدل و داد کنی و دشمنانت را خوار کنی و کیفر دهی، و هلاک نمایی سرکشان و منکران حقّ را و قطع کنی اساس خودخواهان را و اساس ستمکاران را از بیخ برکنده باشی، و ما آنگاه میگوییم ستایش برای خداوند پروردگار جهانیان است. |
۳۹- اَللّٰهُمَّ أَنْتَ کَشّٰافُ الْکَرَبِ وَ الْبَلْویٰ وَ إِلَیْکَ أَسْتَعْدی فَعِنْدَکَ الْعَدْوَی وَ أَنْتَ رَبُّ الْآخِرَةِ وَ الْأُولَی. فَأَغِثْ یٰا غِیٰاثَ الْمُسْتَغیٖثیٖنَ، | ۳۹- خداوندا! تو برطرفکنندهٔ اندوه و بلاها هستی، و شکایت بهسوی توست از تعدّی و تعرّضها، و نزد تو جواب تجاوزهاست، و تو پروردگار آخرت و دنیا هستی، پس به فریاد برس ای فریادرسِ فریادرس خواهان. |
۴۰- عُبَیْدَکَ الْمُبْتَلَی وَ أَرِهِ سَیِّدَهُ یٰا شَدیٖدَ الْقُوَی وَ أَزِلْ عَنْهُ بِهِ الْأَسَی وَ الْجَوَی وَ بَرِّدْ غَلیٖلَهُ یٰا مَنْ عَلَی الْعَرْشِ اسْتَویٰ وَ مَنْ إِلَیْهِ الرُّجْعیٰ وَ الْمُنْتَهیٰ. | ۴۰- بندهٔ کوچکت گرفتار است، و آقایش را به او بنمایان! ای سخت نیرومند، و از او غم و اندوه را از بین ببر، و خاموش کن سوز تشنگیهایش را ای آنکه بر تخت (سریر) قدرت قرار گرفتی. ای آنکه بهسوی او بازگشت و پایان کارهاست. |
۴۱- اَللّٰهُمَّ وَ نَحْنُ عَبِیْدُکَ التّٰائِقُونَ إِلَی وَلِیِّکَ، الْمُذَکرِ بِکَ وَ بِنَبیٖکَ، خَلَقْتَهُ لَنٰا عِصْمَةً وَ مَلٰاذاً وَ أَقَمْتَهُ لَنٰا قِوٰاماً وَ مَعٰاذاً وَ جَعَلْتَهُ لِلْمُؤْمِنیٖنَ مِنّٰا إِمٰاماً، | ۴۱- خداوندا! ما بندگان کوچکت هستیم، مشتاق به ولیّت که او یاد آور تو و پیامبرت میباشد. تو او را برای حفظ و پناهگاه ما آفریدی، و او را برای قوّت و ملجاء ما بر پا داشتی، او را برای مؤمنان پیشوا قرار دادی. |
۴۲- فَبَلِّغْهُ عَنّٰا تَحِیَّةً وَ سَلٰاماً وَ زِدْنٰا بِذٰلِکَ یٰا رَبِّ إِکرٰاماً، وَاجْعَلْ مُسْتَقَرَّهُ لَنٰا مُسْتَقَرّاً وَ مُقٰاماً وَ أَتْمِمْ نِعْمَتَکَ بِتَقْدیٖمِکَ إِیّٰاهُ أَمٰامَنٰا، |
۴۲- پس برسان بهوسیلهٔ او از جانب ما سلام و تحیّت، و بیفزا بهوسیلهٔ او کرامت ما را ای پروردگار. و قرار بده جایگاه او را برای ما قرارگاه و اقامتگاه، و نعمتت را با مقدّم داشتن او را پیشاپیش ما، کامل گردان. |
۴۳- حَتّٰی تُورِدَنٰا جِنٰانَکَ وَ مُرٰافَقَةَ الشُّهَدٰاءِ مِنْ خُلَصٰائِکَ. اَللّٰهُمَّ صَلِّ عَلیٰ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ صَلِّ عَلیٰ مُحَمَّدٍ جَدِّهِ رَسُولِکَ السَّیِّدِ الْأَکبَرِ وَ عَلیٰ أَبیٖهِ السَّیِّدِ الْأَصْغَرِ وَ جَدَّتِهِ الصِّدّیٖقَةِ الْکبْریٰ فٰاطِمَةَ بِنْتِ مُحَمَّدٍ، | ۴۳- تا اینکه وارد نمایی ما را به بهشت خودت، و همنشین شهیدان، آن بندگان خالصت قرار بدهی. خداوندا درود فرست بر محمّد و خاندان محمّد، و درود فرست بر محمّد جدّ او که رسول توست؛ آن آقای بسیار بزرگ و بر پدرش علی، آقای کوچکتر (از پیامبر صلی الله علیه و آله) و جدّهاش راستگوی بزرگ، فاطمه دختر محمّد. |
۴۴- و عَلیٰ مَنِ اصْطَفَیْتَ مِنْ آبٰائِهِ الْبَرَرَةِ وَ عَلَیْهِ أَفْضَلَ وَ أَکْمَلَ وَ أَتَمَّ وَ أَدْوَمَ، وَ أَکْبَرَ وَ أَوْفَرَ مٰا صَلَّیْتَ عَلیٰ أَحَدٍ مِنْ أَصْفِیٰائِکَ وَ خِیرَتِکَ مِنْ خَلْقِکَ، | ۴۴- و بر آنان که از پدران نیکویش برگزیدی، و بر او برترین و کاملترین و تمامترین و بادوامترین و بیشترین و فراوانترین درود فرستادی همانند درود بر یکی از برگزیدگانت و نیکوترین مخلوقاتت. |
۴۵- وَ صَلِّ عَلَیْهِ صَلٰاةً لٰا غٰایةَ لِعَدَدِهٰا وَ لٰا نِهٰایةَ لِمَدَدِهٰا، وَ لٰا نَفٰادَ لِأَمَدِهٰا. اَللّٰهُمَّ وَ أَقِمْ بِهِ الْحَقَّ وَ أَدْحِضْ بِهِ الْبٰاطِلَ وَ أَدِلْ بِهِ أَوْلِیٰاءَکَ وَ أَذْلِلْ بِهِ أَعْدٰاءَکَ، | ۴۵- و درود فرست بر او درودی که برای شمارشش نهایتی نباشد، و نه پایانپذیر برای مدّتش، و تمامی نباشد برای اندازهاش. خداوندا بهوسیلهٔ او حق را برپا دار، و باطل را به او نابود کن، و چیره گردان بهوسیلهٔ او دوستانت را، و بهوسیلهٔ او خوار گردان دشمنانت را. |
۴۶- وَ صِلِّ اَللّٰهُمَّ بَیْنَنٰا وَ بَیْنَهُ وُصْلَةً تُؤَدّیٖ إِلیٰ مُرٰافَقَةِ سَلَفِهِ وَاجْعَلْنٰا مِمَّنْ یَأْخُذُ بِحُجْزَتِهِمْ وَ یمْکثُ فی ظِلِّهِمْ، | ۴۶- و خداوندا پیوند ده میان ما و او پیوندی که به همنشینی با گذشتگانش برساند و ما را از آنانی قرار ده که به دامان آنان چنگ زدهاند و در سایهٔ آنان زندگی میکنند. |
۴۷- وَ أَعِنّٰا عَلیٰ تَأْدِیةِ حُقُوقِهِ إِلَیهِ وَ الِاجْتِهٰادِ فی طٰاعَتِهِ، وَاجْتِنٰابِ مَعْصِیتِهِ وَامْنُنْ عَلَیْنٰا بِرِضٰاهُ وَ هَبْ لَنٰا رَأْفَتَهُ وَ رَحْمَتَهُ وَ دُعٰاءَهُ وَ خَیرَهُ، مٰا نَنٰالُ بِهِ سَعَةً مِنْ رَحْمَتِکَ وَ فَوْزاً عِنْدَکَ، | ۴۷- و ما را در ادای حقوقش به او، و کوشش در اطاعت از او، و دوری از نافرمانی او یاری کن. منّت گذار بر ما با خشنودیاش، و ارزانی کن برای ما مهربانی و رحمت و دعا و نیکیاش را، تا بدینوسیله به رحمت واسعهٔ تو دست یابیم، و به رستگاری در پیشگاهت نائل شویم. |
۴۸- وَاجْعَلْ صَلٰاتَنٰا بِهِ مَقْبُولَةً وَ ذُنُوبَنٰا بِهِ مَغْفُورَةً وَ دُعٰاءَنٰا بِهِ مُسْتَجٰاباً وَاجْعَلْ أَرْزٰاقَنٰا بِهِ مَبْسُوطَةً وَ هُمُومَنٰا بِهِ مَکفِیةً وَ حَوٰائِجَنٰا بِهِ مَقْضِیةً، | ۴۸- و قرار ده درود (نمازهای) ما را بهوسیلهٔ او پذیرفته، و گناهان ما بهوسیلهٔ او آمرزیده، و دعای ما بهوسیلهٔ او جواب داده شده، و قرار ده روزی ما بهوسیلهٔ او وسعت داده شده، و غمهای ما بهوسیلهٔ او کفایت شده، و نیازهای ما بهوسیلهٔ او بر آورده. |
۴۹- و أَقْبِلْ إِلَینٰا بِوَجْهِکَ الْکریٖمِ وَاقْبَلْ تَقَرُّبَنٰا إِلَیکَ وَانْظُرْ إِلَینٰا نَظْرَةً رَحیٖمَةً، نَسْتَکْمِلُ بِهٰا الْکَرٰامَةَ عِنْدَکَ، ثُمَّ لٰا تَصْرِفْهٰا عَنّٰا بِجُودِک وَاسْقِنٰا مِنْ حَوْضِ جَدِّهِ صَلَّی اللَّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ، بِکأْسِهِ وَ بِیَدِهِ، رَیاً رَوِیاً، هَنیٖئاً سٰائِغاً، لٰا أَظْمَأُ بَعْدَهٰا، یٰا أَرْحَمَ الرّٰاحِمیٖنَ.(۱) | ۴۹- و روی آور بهسوی ما با چهرهٔ کریمت، و بپذیر تقرّب ما را به درگاهت. پس بهسوی ما نگاه رحمتی بفرما، که بهواسطهٔ آن به کرامت نزدت را به کمال برسانیم. سپس با بخششت او را از ما باز مگیر، و سیراب کن از حوض جدّش که درود خداوند بر او و خاندانش باد، با جامش و دستش سیراب، فرونشانندهٔ تشنگی و گوارا و خوش گوار، که تشنگی بعد از آن نباشد ای مهربانترین مهربانان. |