راسخان در علم
مراد از راسخان کسانی اند که در دانش خویش ثابت و ریشه‌دار و محکم و متقن هستند.
راسخان در علم ایشان‌اند که علم شریعت بیاموختند و آن را به اخلاص به کار بستند تا علم حقیقت اندر سر بیافتند. چنان‌که مصطفی صلی‌الله علیه و آله گفت: «من عمل بما علم ورثه الله علما لم یعلم» هرکس علم شریعت را کاربند نبود، آن علم ضایع کرد و بر وی حجّت گردد و هرکه مر آن را کاربند بود، آن علم ظاهر حجّت او گردد و علم حقیقت به عطا بیابد.
در حقیقت، راسخان در علم ایشان‌اند که انواع علوم ایشان را حاصل شده؛ علم شریعت، علم طریقت و علم حقیقت. علم شریعت آموختنی است. علم طریقت معاملتی است و علم حقیقت یافتنی است. گفته‌اند: تقوی باید با حق و تواضع با خلق و زهد با دنیا و مجاهدت با نفس تا از راسخان در علم باشی.
در قرآن «الرّاسخون فی الْعلم: استواران در دانش» دو بار در سوره نساء ۱۶۲ و آل‌عمران ۷ تکرار شده است.
راسخان در علم بر دشواری علوم متشابهات و مجهول آگاهی دارند.
تأویل قرآن را جز خداوند و راسخان در علم نمی‌دانند.
در سوره آل‌عمران ۸ از قول راسخان در علم آمده: «ربّنا لا تُزغْ قُلوبَنا بَعْدَ اِذْ هَدَیتَنا منْ لدُنْکَ رحْمَة انَّکَ انتَ الْوَهّاب: پروردگارا، پس از آنکه راهنمایی‌مان کردی، دلمان را به کژی میفکن و از نزد خویش به ما بخشایش ارزانی دار که این تویی که بسیار بخشنده‌ای.»
این درخواست یکی از آثار رسوخ و ثبات آنان در علم است که چون خدا را آن‌طور که باید شناخته‌اند، یقین کرده‌اند که از ناحیهٔ خود مالک هیچ چیز نیستند و مالکیّت، منحصر در خدای عزّوجل است و چون چنین ایمانی دارند، در هر حال این ترس را دارند که خدا دل‌هایشان را بعد از رسوخ علم منحرف سازد. لذا به پروردگار خود پناه می‌برند تا نعمت رسوخ در علم برای آن‌ها باقی بماند و آن‌ها را در سیر بر صراط مستقیم هدایت و کمک کند و در سلوک در مراتب قرب یاری کند.
در واقع درخواست ریزش رحمت خداوند است تا حیات قلوبشان ادامه داشته باشد.
امام صادق علیه‌السلام فرمود: «به خدا قسم راسخون در علم ما هستیم و ما می‌دانیم تأویلات و متشابهات قرآن را.»
مصادیق بارز راسخان در علم چهارده معصوم علیه‌السلام هستند و نیز علمای ربّانی صادق و صاحب‌نظران قرآنی در علوم دین که راسخان در علم‌اند.
راسخان، در تاب انوارِ خدا **** نی به هم پیوسته، نی از هم جدا (مثنوی)
حق، فشانْد آن نور را بر جان‌ها **** مُقبلان، برداشته دامان‌ها