رسالت
رسالت به معنی پیامبری است.
مقام رسالت یعنی مقام ابلاغ وحی و تبلیغ و نشر احکام خداوند و تربیت نفوس از طریق تعلیم و آگاهی بخشیدن؛ بنابراین رسول کسی است که موظّف است در حوزهٔ مأموریت خود به تلاش و کوشش برخیزد و برای یک انقلاب فرهنگی و فکری و عقیدتی تلاش کند.
نام رسالت درست نیست جز برای صاحب کمالی که در جمیع احوال مستقیم باشد و از خطرات نفس و متابعت شیطان معصوم، قلبش ملکوتی و عقلش جبروتی و روحش قدسی و سرّش جلالی و نفس او مطمئنّه باشد. محفوظ به حفظ خدا و مصفّا به نور او، خُلقش خُلق حق و موصوف به صفت او و مخاطب به کلام الهی باشد. به امر خدا امر میکند و به اذن او عمل مینماید و خدای تعالی او را لباس و ربوبیّت میپوشاند و از بند عبودیّت آزاد میسازد و مترجم حق در عالم است.
من به تبلیغِ رسالت آمدم **** تا رهانم مَر شما را از نَدَم (مثنوی)
رسول کسی است که وسیلهٔ هدایت مردمان از سوی پروردگار عالمیان است و شرف و وساطت میان آفریدگار و آفریده از نوع بشر، ویژهٔ اوست و با رسالت خاص بهسوی آنان فرستاده میشود.
بدان که نبوّت و رسالت اختصاصی است نه اکتسابی و اعطای حقتعالی چنین موهبت را به آنان انعام و فضل است.
در آیه ۵۲ سوره حج: «و ما أرسلنا مِن قبلِکَ من رَسولٍ و لا نَبیٍّ» دلیل روشنی بر اختلاف معنای نبوّت و رسالت است البتّه نه به نحو عموم و خصوص مطلق همچنان که نزد علمای تفسیر معروف شده. رسول کسی است که مبعوث شده و مأمور به تبلیغ هم شده باشد و نبی کسی است که تنها مبعوث شده باشد چه مأمور تبلیغ هم باشد یا نه.
اگر عارف به همّت خود در عالم تصرّف کند، از امر الهی است و اجبار نه از روی اختیار و شک نیست که مقام رسالت، تصرّف را طلب میکند به جهت قبول نمودن رسالتی که آورده.
در بسیاری از آیات قرآن از جمله یونس ۷۲ و سبا ۴۷ و … میخوانیم که پیامبران الهی با صراحت این حقیقت را بیان میکردند که ما هیچ اجر و پاداشی از هیچکس نمیخواهیم بلکه اجرها تنها بر خداوند است.
این رسولانِ ضمیر راز گو **** مُستَمِع خواهند، اِسرافیل خو (مثنوی)
تا ادب هاشان بجا گه ناوری **** از رسالَتشان چگونه برخوری؟
کی رسانند آن امانت را به تو **** تا نباشی پیششان راکِع دو تو؟
نه گدایاناند کز هر خدمتی **** از تو دارند ای مزوِّر مِنّتی