رُخ و خط
۷۸۰. رخ، اینجا مظهر حسن خدایی است **** مراد از خط، جناب کبریائی است
منظور از «رخ» جامع بودن کمالات و حسن الهی است و مراد از «خط» عالم ارواح و مجردات است که در قرب سرای کبریایی ذات حق‌اند.
۷۸۱. رخش خطی کشید اندر نکوئی **** که بیرون نیست از ما خوب‌روئی
از رخ او که همهٔ حسن‌ها و نیکویی‌ها در اوست، خطی کشید که از آن هیچ زیبا و خوش‌رویی بیرون نیست؛ یعنی هیچ‌چیز به‌خوبی رخ و جمال او نیست.
۷۸۲. خط آمد سبزه‌زار عالم جان **** از آن کردند نامش دار حیوان
«خط» مظهری برای سبزه زارِ جانِ عالم است. ازاین‌جهت، نام آن را سرای زندگی نهادند. به‌عبارت‌دیگر «خط» نمودار بهشت و جایگاه زندگیِ جان و روح عاشقان است.
۷۸۳. ز تاریکیِّ زلفشْ روز، شب کن **** ز خطّش، چشمهٔ حیوان طلب کن
از تجلّی جلالی، تاریکی زلف او روز را شب می‌کند. از خط او سبزه‌زار عالم ارواح که چشمهٔ حیات در آنجاست را طلب کن که همهٔ کمال‌ها در چشمهٔ حیوانی است.
۷۸۴. خضر وار از مقام بی‌نشانی **** بخور چون خطش آب زندگانی
همانند حضرت خضر علیه‌السلام از چشمهٔ حیات جاودانی حق بنوش؛ زیرا از خط کمالات او به آب زندگانی همیشگی، دست می‌یابی.
۷۸۵. اگر روی خطش بینی، تو بی‌شک **** بدانی کثرت از وحدت یکایک
بی‌گمان، دیدن روی و خطّ او، برای فهم کثرت از وحدت، بس است که «روی» نماد وحدت و «خط» نشان کثرت است.
۷۸۶. ز زلفش باز دانی کار عالم **** ز خطش باز خوانی سرّ مبهم
از زلف او کثراتِ در عالم را می‌دانی و از خطش که تعیّن وجه او را گرفته، این سِرّ مبهم را می‌توانی بخوانی و درک کنی.
۷۸۷. کسی گر خطّش از روی نکو دید **** دل من، روی او در خطِّ او دید
اگر کسی خط حق را از روی خوب او تماشا می‌کند، دل من روی محبوب حقیقی را در خط او می‌بیند؛ یعنی خلق آینهٔ حق‌اند، از کثرت وحدت را می‌بیند.
۷۸۸. مگر رخسار او سبع المثانی است **** که هر حرفی از او بحر معانی است
انگار رخسار حق همانند سورهٔ حمد بر همهٔ معانی دلالت دارد و مشتمل بر همهٔ حقایق است که به هر حرفی از او، دریایی از معانی است.
۷۸۹. نهفته زیر هر موئی از آن باز **** هزاران بحر علم، از عالم راز
در زیر هر مویی از رخسار جانان، هزاران دریای علم از عالم اسرار مستور است.
۷۹۰. ببین بر آب قلب، عرش رحمان **** ز خطِّ عارضِ زیبای جانان
نگاه کن بر قلب انسان که عرش رحمان بر آن بنا نهاده شده است. انگار این قلب، خطِّ چهرهٔ زیباییِ او، بر آب است. چون عرش بر آب قرار دارد، چهرهٔ زیبای محبوب نیز همانند آب زلال است.