شکر نعمت
مولانا در مثنوی (دفتر اول بیت 939-938) میفرماید:
سعی شُکر نعمتش، قدرت بُوَد **** جبر تو، انکار آن نعمت بُوَد
شکر قدرت، قدرتت افزون کند ****جبر، نعمت از کفت بیرون کند
یعنی سعی در به جا آوردن شکر نعمتهای الهی، قدرتی از جانب خداست که به ما داده، اما سعی و کوشش نکردن و جبری فکر کردن، کفران نعمت حقتعالی است. شکر قدرت خدایی، قدرتت را افزایش میدهد و انکار و قبول نداشتن این قدرت خدادادی سبب از دست رفتن نعمت میشود. خداوند در قرآن سوره ابراهیم آیه 7 فرمود: «اگر شکر کنید بر شما افزون کنم و اگر کفران کنید بهدرستی که عذابم سخت است.» در واقع کوشش کردن شکر نعمتی است که خدا عقل و هوش و قدرت و بینایی داده است و در راه صحیح مصرف میشود. البته علم به صاحب نعمت و خود نعمت باید پیدا شود و بعد حال شکر گذاری آن بیاید. پس آنان که تنبل هستند و ترک کوشش کنند، بهمنزله این است که کفران نعمت کنند.