صحت مزاج

سالک عارف بالله شیخ محمد بهاری در باب صحت مزاج برای سلوک عارفان می‌نویسد: اول باید صحیح المزاج باشد. اگر علتی در مزاج باشد باید به معالجه آن بپردازد، چه این‌که اگر سودا غالب آید، پاره‌ای از حرکات سوداویه را شور عشق پنداشته و مغرور گردد. اگر صفرا و حرارت غلبه کند، خشکی دماغ و خفقان قلب و سوءالخلق فوق‌العاده حاصل گردد.

اگر بلغم زیاده باشد، قصور در فهم معانی دقیقه پیدا خواهد کرد. پس اعتدال مزاج لازم است. در جای دیگر می‌نویسد: سه روز از هر ماه را که پنج‌شنبه اول و آخر و چهارشنبه وسط هر ماه روزه را ترک نکند؛ اگر مزاج او مساعد باشد و الّا مراعات مزاج، اولی است؛ زیرا که بدن مرکوب انسان است، اگر صدمه خورد از پا می‌افتد، لذا نباید خیلی هم به هوای آن بچرخد تا این‌که یاغی شود که او را دیگر اطاعت نکند.