مدح و ذم
کسی بندهٔ خالص خدا نمی‌شود، مگر آن‌که مدح و ذم مردم در نزدش مساوی باشد. چون کسی که در نزد خداوند پسندیده باشد، با نکوهش مردم مذموم نمی‌شود و کسی که خدا او را مذمت کرده، با تعریف مردم عوض نمی‌شود.
با مدحِ کسی خوشحال مشو، چون به مدح دیگران، نزد خدا مرتبتت زیاد نمی‌شود و آنچه در سرنوشت توست و مقدّر است، تو را بی‌نیاز نمی‌کند.
با بدگویی کسی محزون نشو، چرا که نکوهش مردم، چیزی از شأن تو را کم نمی‌کند و مرتبهٔ خیر تو را پایین نمی‌آورد. فقط گواهی خدا بر خوبی و بدی خود را ملاک قرار بده که خداوند فرموده: «خدا برای گواهی بندگان کافی است». (نساء: ۷۹)
هرگاه شخصی نتواند نکوهش را از خود دور کند و یا تعریف را در خویش ثابت نگه بدارد، چطور می‌تواند امید مدح از دیگران و یا وحشتی از مذمّت آن‌ها داشته باشد؟ پس مدح و ذمّ مردم را نسبت به خویش یکسان بدان و در مقامی باش که مدح و رضای خدا نصیب تو شود. چون مردم در ناتوانی و از آب سست (نطفه) خلق شده‌اند و به اندازهٔ کوشش، نفع و ضرر کسب می‌کنند، خداوند فرموده: «از برای انسان نیست، مگر آنچه با سعی تحصیل کرده است». (نجم: ۳۲)
و نیز در قرآن فرموده: «انسان‌ها مالک زیان و سود خویش نبوده و مالک مرگ و حیات و رستاخیز خویش نیستند» (فرقان: ۳)