مکر (حیله)

از صفات رذیله یکی مکر است که صاحب آن هوش و فکر را در راه مستقیم صرف نمی‌کند و از راهه‌ای شیطانی و مخفی برای به دست آوردن مقاصد خود وارد عمل می‌شود. خدعه و مکاری فقط در لباس دشمنی نیست بلکه در لباس دین و تقوا برای دستبرد زیرکانه هم راه دارد. اگر خدای ناکرده مسلمانی به این صفت دچار شد به هر علّتی که باشد، بداند که معصیت کرده است و جایگاه شخص مکار دوزخ است؛ پس قبل رفتن به آتش به علاج بپردازد. خوب است هوش و فکر را در حیله و کلک به کار نبرد و با یاد خدا و نذر و سه روز روزه گرفتن و امثال این‌ها خود را متدّین به دین الهی کند. خود را در معرض طریق شیطان قرار ندهد و بداند هر مکری به خاطر سوء آن به خود انسان بازمی‌گردد. شیطان با مکر و حیله توانست آدم ابوالبشر را به شجره ممنوعه نزدیک کند و موجب هبوط آدم شود و لعنت ابدی را برای خود پدید آورد. همیشه فکر را در محاسن و خوبی‌ها قرار بدهد که خداوند دوست دارد انسان این‌گونه باشد. با افراد متقی مصاحبت کند و از افراد زیرک که ذهن آنان دائماً در نقشه پردازی می‌باشد؟، دوری کند تا مبادا در دام حیله افتد.