نشاط
نیل به منزل حقیقت منوط به دو شرط است: یکی صراط مستقیم و دیگری یار طریق. اگر کسی بگوید که نیازی به استاد و رفیق طریق نیست و صراط مستقیم مرا بس است و ردّ پای بزرگان و اسلاف را پی میگیرم و در کمال احتیاط حرکت میکنم و …!
در جواب گفته میشود: فرض کنیم که با احتیاط فراوانی که به کار بستی گرگ (شیطان) به سراغت نیامد، ولی بدون جمع هم طریق، نشاط روحی لازم را پیدا نخواهی کرد.
یعنی اگر تو ای سالک! تنها سلوک کنی و با بهکارگیری تقوا اسیر گرگ شیطان نفس اماره نشوی (که بسیار دور است و مشکل) باز از یک فیض بزرگ محرومی و آن شور و نشاطی است که از روح استاد و تلامذه حاصل میشود و امواج و انوار روحی سالکان اهل صفا سرور یکدیگر را تقویت میکند.
هر نبیای اندرین راه درست **** معجزه بنمود و همراهان بُجست (مثنوی ۶/۵۱۸)
هر پیامبری در این صراط مستقیم معجزه اظهار کرد و همراهانی طلب نمود؛ یعنی هیچ پیامبری بهتنهایی راه حق را نپیموده است، بلکه کوشیده و لو عشیره و اهل خود را همراه اعتقادات توحیدی خود کند. (کریم زمانی شرح مثنوی ۶/۱۶۰) و انذر عشیرتک الاقربین: (شعراء: ۲۱۴) نزدیکترین خویشاوندانت را بیم ده و اولین نفر حضرت علی علیهالسلام بود که ایمان به پیامبر آورد و تا لحظه آخر عمر پیامبر در همه احوالات با او بود.
و در سوره قصص آیه ۳۵ فرمود: «سَنَشُدُّ عَضُدَكَ بِأَخِيكَ وَنَجْعَلُ لَكُمَا سُلْطَانًا: ای موسی به زودی بازوی تو را با برادرت توانمند میگردانیم و به هر دوتان چیرگی میبخشیم.»
و در سوره طه آیه ۳۵ – ۲۵ میبیند که حضرت موسی تقاضاهایی میکند از جمله عرض میکند: «وَاجْعَلْ لِي وَزِيرًا مِنْ أَهْلِي: از خانواده او وزیر و دستیاری برایم بگمار، هارون برادرم را پشتم را به او استوار دار و او را در کارم شریک ساز.»
پس خداوند خواسته موسی را برآورده کرد، قَدْ أُوتِيتَ سُؤْلَكَ يَا مُوسَىٰ (آیه ۳۶ سوره طه)